Trước đây từng có bản dịch Thần khúc do GS Lê Trí Viễn và nhà thơ Khương Hữu Dụng thực hiện, song từ tiếng Pháp (NXB Văn học, 1979). Đây là lần đầu tiên, kiệt tác Thần khúc được dịch trọn vẹn từ nguyên tác tiếng Ý. Dante Alighieri (1265-1321) là thi hào lớn nhất của nước Ý, được mệnh danh là “người cha của tiếng Ý và văn học Ý”. Ông là người đầu tiên đã sử dụng thể thơ ba câu (terzina) đặc thù của ngôn ngữ và thơ ca Ý vào một tác phẩm đồ sộ. Địa vị của Thần khúc người Ý có thể so sánh – dĩ nhiên ít nhiều khập khiễng - với Mahabharata, Ramayana của người Ấn Độ. Tác phẩm được giảng dạy trong nhà trường, từ trung học đại học, là niềm tự hào của mỗi người, và hầu như ai cũng có thể đọc thuộc lòng một số đoạn.

Địa ngục - một phần của Thần khúc - thuật lại cuộc du hành tưởng tượng của Dante cùng với thi hào La Mã Virgile qua chín tầng địa ngục, gặp gỡ hồn ma của nhiều nhân vật đương thời cũng như các nhân vật trong anh hùng ca Ilyade của Homer. Về Thần khúc, nhà nghiên cứu văn học Francesco De Sanctis (1817-1883) viết: “Thần khúc là thời trung cổ được biểu hiện trong nghệ thuật... Những điều trông thấy và phúng dụ, văn chính luận và truyền thuyết, sử biên niên, truyện kể, tụng thi, thánh ca, chủ nghĩa thần bí và kinh viện học, tất cả những hình thái văn chương và toàn bộ văn hóa của thời đại đã được biểu hiện và tái sinh ở đây, trong cái bí ẩn vĩ đại của một tâm hồn và của cả nhân loại...”

Dịch giả Nguyễn Văn Hoàn làm quen với nước Ý và học tiếng Ý từ năm 1978. Ông đã bỏ ra 25 năm trời để thực hiện bản dịch Thần khúc. Ông là người dạy khóa Văn học Ý đầu tiên tại Khoa Văn trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Hiện ông là Chủ tịch Hội Dante Aligheri Hà Nội đồng thời là Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt - Ý. Ông cũng là tác giả bộ Ca dao Việt Nam dịch ra tiếng Ý (Milano, 2000) và Từ điển Việt - Ý/Ý - Việt (Hà Nội, 2004) cùng với Carlo Arduini. Dịch giã Nguyễn Văn Hoàn cho biết, ông vẫn đang tiếp tục thực hiện bản dịch hai phần còn lại của thần khúc là Tĩnh ngục (Purgatorio, ở ta thường dịch là "Luyện ngục") và Thiên đường (Paradiso).