Đề bài

Câu 1: Trình bày quá trình chuyển hoá giá trị hàng hoá trong điều kiện tự do cạnh tranh.

Câu 2: Thế nào là lợi nhuận siêu ngạch, so sánh lợi nhuận siêu ngạch trong nông nghiệp và công nghiệp.

Bài làm

Câu 1.

Trong điều kiện tự do cạnh tranh, giá trị hàng hoá đã có sự chuyển hoá. Vậy quá trình chuyển hoá này bắt nguồn từ đâu?

Cạnh tranh là sự ganh đua, sự đấu tranh gay gắt giữ những người sản xuất, kinh doanh hàng hoá nhằm giành giật những điều kiện có lợi về sản xuất và tiêu thụ hàng hoá dể thu được lợi nhuận cao nhất. Cạnh tranh xuất hiện và gắn liền với sự phát triển của nền kinh tế hàng hoá. Tồn tại hai loại cạnh tranh là cạnh tranh giữa các ngành và cạnh tranh trong nội bộ ngành.

Về sự cạnh tranh giữa các ngành. Chúng ta đều biết, ở các ngành sản xuất có các điều kiện tự nhiên, kinh tế, kĩ thuật và tổ chức quản lí khác nhau nên tỉ suất lợi nhuận khác nhau. Do đó cạnh tranh giữa các ngành là sự cạnh tranh giữa các ngành sản xuất khác nhau nhằm mục đích tìm nơi đầu tư có lợi hơn, tức là nơi có tỉ suất lợi nhuận cao hơn với biện pháp là tự do di chuyển tư bản từ ngành này sang ngành khác.Vì vậy, các nhà tư bản ở các ngành có tỉ suất lợi nhuận thấp sẽ chuyển tư bản sang ngành có tỉ suất lợi nhuận cao hơn. Ta xét một ví dụ cụ thể như sau: ngành da là ngành có cấu tạo hữu cơ của tư bản (chính là giá trị hàng hoá) thấp nhất nhưng lại có tỉ suất lợi nhuận cao nhất. Ngược lại, ngành cơ khí có cấu tạo hữu cơ cao nhất nhưng lại có