MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU 01

CHƯƠNG1

CƠ SỞ LÝ LUẬN 04

1.1- KHÁI NIỆM VỀ TOÀN CẦU HOÁ 04

1.2- SƠ LƯỢC SỰ PHÁT TRIỂN CÁC HỌC THUYẾT VỀ THƯƠNG MẠI

QUỐC TẾ . 05

1.2.1- Lý thuyết của phái Trọng Thương

1.2.2. Lý thuyết Lợi Thế Tuyệt Đối của Adam Smith

1.2.3- Lý thuyết Lợi Thế So Sánh của David Ricardo

1.2.4- Lý thuyết Heckesher – Ohlin ( H-O)

1.2.5- Lý thuyết Cân Bằng Giá Cả Yếu Tố (H - O - S)

1.2.6- Nhận xét chung

1.3- CÁC HÌNH THỨC LIÊN KẾT KINH TẾ QUỐC TẾ 11

1.4- KINH NGHIỆP ĐÀM PHÁN GIA NHẬP WTO CỦA CÁC NƯỚC ĐI

TRƯỚC - ĐẶC TRƯNG LÀ TRUNG QUỐC MỘT NƯỚC CÓ NHIỀU HOÀN

CẢNH TƯƠNG ĐỒNG ĐỐI VỚI VIỆT NAM 13

CHƯƠNG2: TỔNG QUAN VỀ WTO VÀ TIẾN TRÌNH GIA NHẬP WTO

CỦA VIỆT NAM 19

2.1- TỔNG QUAN VỀ WTO - 19

2.1.1- Lịch sử hình thành WTO

2.1.2- Điều kiện và thủ tục gia nhập WTO

2.1.3- Cơ cấu tổ chức của WTO

2.1.4- Các hiệp định cơ bản trong khuôn khổ WTO

2.1.5- Các nguyên tắc cơ bản của WTO

2.1.6- Cơ chế giải quyết tranh chấp của WTO

2.2- TIẾN TRÌNH GIA NHẬP WTO CỦA VIỆT NAM 28

CHƯƠNG 3

NHỮNG THÁCH THỨC VÀ CƠ HỘI CỦA VIỆT NAM KHI THAM GIA

WTO 32

3.1- NHỮNG CƠ HỘI CỦA VIỆT NAM KHI THAM GIA WTO . 32

3.2- NHỮNG THÁCH THỨC CỦA VIỆT NAM KHI THAM GIA WTO-----37

3.3- LAO ĐỘNG VIỆT NAM TRONG QUÁ TRÌNH THAM GIA WTO 41

3.3.1- Các nhân tố tác động trực tiếp và gián tiếp đến lao động khi tham gia vào

WTO nói riêng và quá trình tòan cầu hóa nói chung.

3.3.2- Tác động đối với việc làm

CHƯƠNG 4

KIẾN NGHỊ CÁC VẤN ĐỀ CẦN GIẢI QUYẾT VÀ CÁC BƯỚC ĐI THÍCH

HỢP TẠO TIỀN ĐỀ CHO VIỆT NAM GIA NHẬP WTO 48

4.1- MỘT SỐ GIẢI PHÁP TẠO TIỀN ĐỀ CHO TIẾN TRÌNH GIA NHẬP WTO

CỦA VIỆT NAM 48

4.2- MỘT SỐ GIẢI PHÁP XÂY DỰNG NGUỒN NHÂN LỰC VIỆT NAM 57

LỜI MỞ ĐẦU

Trong những năm gần đây, chúng ta chứng kiến sự phát triển nhanh chóng và

mạnh mẽ của xu thế toàn cầu hóa, nhất là trong lĩnh vực kinh tế. Bên cạnh đó,

xu thế khu vực hóa ngày càng phát triển như sự bổ sung, đồng thời ứng phó với

xu thế toàn cầu hóa. Hai xu thế này bắt nguồn từ sự phân công lao động quốc tế

ngày càng trở nên sâu sắc hơn, theo đó mỗi sản phẩm có thể được sản xuất ở

nhiều nước. Lực lượng sản xuất phát triển đòi hỏi mở rộng thị trường. Cách mạng

khoa học công nghệ bùng nổ, nhất là về thông tin, tạo ra mạng lưới lan tỏa trên

toàn thế giới.

Tổ chức thương mại thế giới (WTO) là một tổ chức có vai trò vô cùng quan

trọng trong thương mại thế giới, đây là tổ chức kế thừa và dựa trên nền tảng của

GATT. Việc tham gia vào WTO sẽ mở ra cho các quốc gia trên thế giới nhiều

cơ hội để phát triển nhưng đồng thời khi tham gia vào thì phải ứng phó với những

thách thức và những sự cạnh tranh rất mạnh mẽ. Tuy nhiên, một điều tất yếu là

nếu đứng ngoài xu thế đó thì sẽ bị cô lập và tụt hậu. Việt Nam cũng không nằm

ngoài sự tất yếu đó, việc tham gia vào WTO sẽ mang lại cho đất nước ta những

thuận lợi và cơ hội để phát triển, đồng thời cũng đặt ra những khó khăn và thách

thức không nhỏ. Qua hội nhập, chúng ta có thể mở rộng thị trường tiêu thụ hàng

hóa, dịch vụ, thu hút vốn đầu tư, công nghệ hiện đại và kỹ năng đẩy mạnh sản

xuất tạo thêm công ăn việc làm, giải quyết các vấn đề kinh tế – xã hội và phát

triển kinh tế đất nước nói chung. Để đứng vững trong sự cạnh tranh gay gắt khi

tham gia hội nhập, các doanh nghiệp trong nước sẽ phải đổi mới công nghệ,

phương pháp quản lý, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, hạ giá thành,

nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Qua đó, cơ cấu kinh tế trong nước sẽ

chuyển dịch linh hoạt hơn theo hướng hiện đại hóa và hướng về xuất khẩu. Bên

cạnh đó, tham gia hội nhập, chúng ta có thể gia tăng đáng kể sức hấp dẫn của thị

trường Việt Nam đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Nhìn một cách tổng thể

tham gia WTO sẽ thúc đẩy sự phát triển cả về lượng và chất của nền kinh tế

nước ta. Tuy nhiên, có biến được các cơ hội và thuận lợi đó thành những lợi ích

thiết thực hay không tùy thuộc rất nhiều ở nội lực và khả năng của chúng ta kịp

thời chuyển hóa và nắm bắt chúng.

Xuất phát từ những nhận định trên với đề tài “PHÂN TÍCH NHỮNG THÁCH

THỨC VÀ CƠ HỘI – TÌM RA NHỮNG BƯỚC ĐI THÍCH HỢP TRONG TIẾN

TRÌNH GIA NHẬP WTO CỦA VIỆT NAM” tôi mong muốn được vận dụng

những kiến thức đã được học của mình để làm rõ những thách thức cùng những

cơ hội của Việt Nam trên con đường hội nhập kinh tế thế giới nhất là vào thời

điểm hiện nay, khi mà trong thời gian tới chúng ta sẽ gia nhập Tổ Chức Thương

Mại Thế Giới (WTO). Từ đó, kiến nghị những giải pháp và những bước đi thích

hợp cho việc xây dựng một nền kinh tế mở, hội nhập với khu vực và những hành

động cho việc gia nhập Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO).

Mục tiêu của đề tài: Phân tích sự tác động của việc gia nhập WTO đối với

nền kinh tế và nguồn nhân lực của Việt Nam (Nguồn nhân lực là một yếu tố vô

cùng quan trọng, nhất là đối với nền kinh tế tri thức) nhằm mục đích nắm bắt các

cơ hội và đối phó các thách thức, từ đó giành được sự thuận lợi khi gia nhập

WTO.

Phạm vi nghiên cứu của đề tài: Tập trung vào sự tác động của WTO đối với

Việt Nam. Những vấn đề khác được đề cập tới trong đề tài cũng chỉ nhằm mục

đích làm rõ hơn mối quan hệ giữa WTO đối với Việt Nam.

Phương pháp nghiên cứu: Đề tài được xây dựng trên cơ sở nghiên cứu một

cách có hệ thống. Quan sát thực tế, xem xét và tổng kết kinh nghiệm hội nhập

của Việt Nam cũng như các nước khác trên thế giới, đặc biệt là các quốc gia có

các hòan cảnh tương đồng với Việt Nam.

Ngòai ra, trong đề tài còn sử dụng các lý thuyết của kinh tế học quốc tế và

các phương pháp đặc thù như tổng hợp, phân tích thống kê, suy diễn thực

nghiệm.

Điểm mới của đề tài: Từ trước đến nay đã có khá nhiều các nghiên cứu và

các tài liệu viết về WTO. Riêng trong luận văn này tập trung nghiên cứu một

cách có hệ thống và khá đầy đủ các tác động của việc gia nhập WTO đối với

Việt Nam trong lĩnh vực kinh tế và lĩnh vực nguồn nhân lực. Đồng thời, trong

luận văn đề cập đến những sự kiện mới nhất của quá trình đàm phán gia nhập

WTO của Việt Nam