MỤC LỤC

MỤC LỤC 1

LỜI MỞ ĐẦU 4

PHẦN I 6

CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU MẶT HÀNG NÔNG SẢN XUẤT KHẨU TRONG ĐIỀU KIỆN TỰ DO HOÁ THƯƠNG MẠI 6

I. Quan niệm cơ cấu kinh tế và cơ cấu mặt hàng nông sản xuất khẩu. 6

1. Cơ cấu kinh tế. 6

2. Cơ cấu hàng xuất khẩu 9

2.1. Nội dung của cơ cấu hàng xuất khẩu 9

2.2 Ý nghĩa của chỉ tiêu cơ cấu hàng xuất khẩu. 10

2.3. Cơ cấu hàng nông sản xuất khẩu. 11

II. Ý nghĩa của chuyển dịch cơ cấu mặt hàng nông sản xuất khẩu trong điều kiện tự do hoá thương mại. 17

III. Những yếu tố ảnh hưởng đến chuyển dịch cơ cấu mặt hàng nông sản xuất khẩu ở Việt Nam. 22

3.1. Ảnh hưởng của tự do hoá thương mại đối với hoạt động xuất khẩu nông sản ở Việt Nam. 22

3.2. Những nhân tố ảnh hưởng đến sự chuyển dịch cơ cấu mặt hàng nông sản xuất khẩu. 25

3.2.1. Các yếu tố khách quan ảnh hưởng đến chuyển dịch cơ cấu mặt hàng nông sản xuất khẩu. 25

3.2.2. Các nhân tố chủ quan ảnh hưởng đến chuyển dịch cơ cấu mặt hàng nông sản xuất khẩu. 29

PHẦN II 33

THỰC TRẠNG CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU 33

MẶT HÀNG NÔNG SẢN XUẤT KHẨU CỦA VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN 1991 - 2001 33

I. Hoạt động xuất khẩu ở Việt Nam trong giai đoạn 1991 - 2001 33

1. Giai đoạn 1991 - 1995 33

2. Giai đoạn 1996 - 2001 34

II. Thực trạng xuất khẩu và chuyển dịch cơ cấu mặt hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam trong giai đoạn 1991 - 2001. 36

A. Tỷ trọng hàng nông sản xuất khẩu trong tổng kim ngạch hàng xuất khẩu ở Việt Nam. 36

B. Cơ cấu hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam. 38

C. Cơ cấu thị trường xuất khẩu, chất lượng xuất khẩu của một số mặt hàng nông sản chủ lực của Việt Nam 42

1. Xuất khẩu gạo 43

2. Xuất khẩu cà phê 47

3. Xuất khẩu cao su 49

4. Xuất khẩu hạt điều 52

5. Xuất khẩu chè 54

Năm 56

III. Đánh giá về hoạt động xuất khẩu hàng nông sản ở Việt Nam trong giai đoạn qua. 57

A. Những kết quả 57

1. Hàng nông sản xuất khẩu ngày càng có tỷ trọng giảm trong tổng kim ngạch xuất khẩu thể hiện sự phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế và có những mặt hàng chiến lược có sức cạnh tranh cao trên thị trường quốc tế. 57

2 Hàng nông sản xuất khẩu tăng mạnh làm cho khu vực nông nghiệp, nông thôn và nông dân, đã có nét đổi mới sâu sắc, là nền tảng của sự ổn định kinh tế. 59

3. Khối lượng hàng nông sản xuất khẩu có xu hướng tăng. 59

4. Chất lượng hàng nông sản xuất khẩu đã từng bước được nâng lên. 60

5. Cơ cấu hàng nông sản xuất khẩu đã có sự chuyển biến theo chiều hướng tốt. 60

6. Cơ cấu thị trường xuất khẩu hàng nông sản ngày càng được mở rộng. 61

B. Tồn tại và nguyên nhân đạt được những kết quả trên. 62

1.Tồn tại 62

2. Nguyên nhân đạt được kết quả trên. 64

PHẦN III 70

PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY QUÁ TRÌNH CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU HÀNG NÔNG SẢN XUẤT KHẨU 70

CỦA VIỆT NAM TRONG ĐIỀU KIỆN TỰ DO HOÁ THƯƠNG MẠI 70

I. Phương hướng chuyển dịch cơ cấu mặt hàng nông sản xuất khẩu 70

1. Thị trường nông sản thế giới và những vấn đề đặt ra cho Việt Nam 70

1.1 Những vấn đề đặt ra từ thị trường nông sản thế giới 70

1.2 Những vấn đề đặt ra từ thực trạng sản xuất và xuất khẩu của Việt Nam 75

2. Phương hướng chuyển dịch cơ cấu mặt hàng nông sản xuất khẩu đến năm 2010. 77

2.1. Mục tiêu phát triển xuất khẩu đến năm 2010. 77

2.2 Phương hướng chuyển dịch cơ cấu mặt hàng xuất khẩu đến năm 2010 80

II. Những giải pháp chủ yếu nhằm thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu mặt hàng nông sản xuất khẩu ở Việt Nam 85

1. Đổi mới cơ cấu sản xuất theo hướng phát triển và mở rộng nguồn hàng nông sản xuất khẩu. 85

2. Giải pháp về chiến lược sản phẩm 89

3. Vai trò chính phủ trong quá trình chuyển dịch cơ cấu mặt hàng nông sản xuất khẩu. 93

4. Tăng cường các biện pháp xúc tiến xuất khẩu hàng nông sản. 95

5. Chính sách khoa học công nghệ và đào tạo cán bộ phục vụ cho chuyển dịch cơ cấu 97

5.1 Chính sách khoa học công nghệ 97

5.2 Chính sách về đào tạo cán bộ 97

KẾT LUẬN 98

TÀI LIỆU THAM KHẢO 99