Mục lục

Lời nói đầu 1

I. Tiền đề ra đời và tồn tại của tài chính 2

II. Bản chất của tài chính 2

III. Chức năng của tài chính 4

1. Chức năng phân phối của tài chính 4

2. Chức năng giám đốc của tài chính 5

IV. Kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam 6

1. Vì sao Việt Nam lựa chọn mô hình kinh tế thị trường định hướng XHCN 6

2. Bản chất, đặc trưng của kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam 9

V. Vai trò của tài chính trong điều chỉnh vĩ mô nền kinh tế thị trường 11

1. Tài chính là công cụ trọng yếu để điều hành vĩ mô của Nhà nước 11

2. Vai trò tài chính có trọng lượng trong điều hành cơ chế thị trường đi theo các mục tiêu kinh tế xã hội đã được xác định 11

VI. Các công cụ tài chính trong điều chỉnh vĩ mô nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam. Thực trạng và giải pháp 12

1. Ngân sách nhà nước 12

2. Thuế 17

3. Tiền tệ - tín dụng 24

4. Dự trữ tài chính và bảo hiểm 28

Kết luận 32

Lời mở đầu

Trong thời kỳ quá độ tiến lên CNXH hiện hay, việc lực chọn phát triển nền kinh tế nhiều thành phần, vận hành theo cơ chế thị trường, có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng XHCN là một bước đi đúng đắn. Tuy nhiên, để đảm bảo tránh được nguy cơ chệch hướng XHCN thì Nhà nước cần phát huy tốt vai trò của mình trong việc điều chỉnh vĩ mô nền kinh tế. Một trong những công cụ hiệu quả của Nhà nước đó là công cụ tài chính.

Trong báo cáo tại Đại hội đại biểu toàn Nga các Ban Tài chính các Xô-Viết ngày 18/5/1918, V. I. Lênin đã phát biểu: “Chúng ta phải thực hiện bằng được những cải cách vững chắc về mặt tài chính. Chúng ta nên nhớ rằng nếu chính sách tài chính của chúng ta không thu được thắng lợi thì mọi cách giải quyết của chúng ta sẽ thất bại”.

Đồng chí Lê Duẩn, nguyên Bí thư Đảng uỷ Đảng Cộng sản Việt Nam, trong tác phẩm Dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, vì độc lập tự do, vì CNXH, tiến lên dành những thắng lợi mới, cũng đã khẳng định: “Tài chính, ngân hàng là trung tâm phân phối thu nhập quốc dân, trung tâm thanh toán và trung tâm thần kinh của toàn bộ nền kinh tế quốc dân”.

Việc lựa chọn đề tài Tài chính trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam được xuất phát từ ý nghĩa thực tiễn của đề án trong sự phát triển kinh tế – xã hội hiện nay. Tuy nhiên, do những hạn chế về mặt thời lượng và trình độ, đề án mới chỉ dừng lại phân tích các khía cạnh bản chất, chức năng của tài chính, vai trò của các công cụ tài chính trong điều chỉnh vĩ mô nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam. Cần thiết phải có những nghiên cứu sâu hơn để đề án mang tính khả thi.

Trong quá trình thực hiện đề án, em đã nhận được sự hướng dẫn tận tình của thầy giáo GS – TS Phạm Quang Phan .Em xin chân thành cảm ơn thầy đã giúp em hoàn thành tốt đề án này!