TÓM TẮT: Xây dựng được đánh giá là một trong các ngành công nghiệp quan trọng

nhất đối với nền kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, các dự án xây dựng trong quá trình thực hiện

vẫn phải thường xuyên đối mặt với vấn đề vượt chi phí. Vì vậy, mục tiêu của nghiên cứu là xây

dựng một mô hình xác định những nguyên nhân gây biến động giữa chi phí kế hoạch và chi

phí thực tế của dự án đồng thời đề xuất một số giải pháp để giải quyết vấn đề nhằm nâng cao

hiệu quả công tác quản lý chi phí. Kết quả phân tích 216 dự án xây dựng thực hiện trong

khoảng thời gian từ 2002-2007 của các công ty và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây

dựng trên địa bàn TPHCM phản ánh có 6 nhân tố ảnh hưởng đến biến động chi phí là nhân tố

năng lực bên thực hiện, nhân tố năng lực bên hoạch định, nhân tố về gian lận và thất thoát,

nhân tố kinh tế, nhân tố chính sách và nhân tố tự nhiên. Kết quả phân tích hồi quy đa biến đã

khẳng định mối quan hệ giữa 6 nhân tố trên với biến động chi phí dự án xây dựng với các giả

thuyết được ủng hộ ở mức ý nghĩa 5%.

Từ khóa: yếu tố quyết định thành công dự án, nhân tố ảnh hưởng chi phí xây dựng, dự

án xây dựng

1.GIỚI THIỆU

Chi phí, tiến độ và chất lượng là các

tiêu chí hàng đầu được đặt ra khi đánh giá

sự thành công của bất kỳ dự án nào kể cả

dự án xây dựng. Tuy nhiên theo Mac

Callum M. , ngành xây dựng lại được

nhận xét như “Một ngành kinh doanh hấp

dẫn với nhiều rủi ro, đòi hỏi các bên tham

gia phải nỗ lực và quyết tâm cao. Việc

hoàn thành một dự án đúng theo tiến độ và

chi phí kế hoạch thật khó khăn và đáng

ngạc nhiên”. Sự biến động của các yếu tố

bên trong cũng như bên ngoài tác động đến

dự án làm cho dự án hoàn thành trong thực

tế có chi phí sai khác so với kế hoạch. Vấn

đề vượt chi phí ảnh hưởng đến hiệu quả dự

án và tổn hại quyền lợi của các bên liên

quan. Với Chủ đầu tư, đó là sự sụt giảm về

lợi nhuận đầu tư, danh tiếng và thương

hiệu. Với đơn vị Tư vấn, niềm tin của Chủ

đầu tư mất đi và kéo theo sự ra đi của

những khách hàng tương lai. Nhà thầu xây

dựng cũng phải gánh chịu những hậu quả

xấu do thiệt hại về tài chính và hơn thế nữa

là bị mất uy tín của công ty.

TẠP CHÍ PHÁT TRIỂN KH&CN, TẬP 12, SỐ 01 - 2009

Bản quyền thuộc ĐHQG-HCM Trang 105

Trong xu thế hội nhập ngày nay, các

Nhà thầu quốc tế thâm nhập làm cho cuộc

cạnh tranh ngày một gay gắt. Nếu biết

chuẩn bị từ bây giờ, các Nhà thầu Việt

Nam sẽ đứng trước cơ hội phát triển mạnh

mẽ hoặc sẽ nhường bước cho các Nhà thầu

nước ngoài ngay trên sân nhà. Việc xác

định những nguyên nhân gây biến động chi

phí để tìm biện pháp khắc phục, đổi mới

trong quản lý chi phí là công việc cấp thiết

cần làm để các dự án thực hiện được thành

công, bản thân mỗi công ty nói riêng và

ngành xây dựng Việt Nam nói chung có

thể tồn tại và phát triển. Đó cũng chính là

mục tiêu hướng tới của nghiên cứu này