PHẦN I

KHÁI QUÁT CHUNG VỀ NHÀ MÁY PHÂN ĐẠM HÀ BẮC.

1. LỊCH SỬ HèNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG TY PHÂN ĐẠM VÀ HOÁ CHẤT HÀ BẮC.

Nhà mỏy phõn đạm Hà Bắc (Cụng ty TNHH Một thành viờn Phõn đạm và Hoỏ chất Hà Bắc hiện nay) được Nhà nước Việt Nam phờ chuẩn thiết kế xõy dựng ngày 20/7/1959.

Quý I năm 1960 bắt đầu khởi cụng xõy dựng Nhà mỏy Phõn đạm Hà Bắc. Ngày 18/02/1960 đổ mẻ bờ tụng đầu tiờn xõy dựng cụng trỡnh. Trong quỏ trỡnh xõy dựng, ngày 03/01/1963, đồng chớ Phạm Văn Đồng lỳc bấy giờ là Thủ tướng Chớnh Phủ đó về thăm cụng trỡnh xõy dựng.

Nhà mỏy Phõn đạm Hà Bắc được Nhà nước Trung Quốc giỳp xõy dựng bằng sự viện trở khụng hoàn lại. Toàn bộ mỏy múc thiết bị đều được chế tạo từ Trung Quốc và được đưa sang phớa Việt Nam.

Theo thiết kế ban đầu, Nhà mỏy bao gồm 3 khu vực chớnh:

Xưởng Nhiệt điện: Cụng suất thiết kế 12.000 kW.

Xưởng Hoỏ: Cụng suất thiết kế 100.000 tấn Urờ/năm.

Xưởng Cơ khớ: Cụng suất thiết kế 6.000 tấn Urờ/năm.

Ngoài ra cũn một số cỏc phõn xưởng phụ trợ khỏc, song chủ đạo vẫn là sản xuất phõn đạm.

Ngày 03/02/1965, khỏnh thành xưởng Nhiệt điện.

Ngày 19/5/1965, phõn xưởng Tạo khớ đốt thử than thành cụng.

Ngày 01/6/1965, xưởng Cơ khớ (nay là Cụng ty Cơ khớ Hoỏ chất Hà Bắc) đi vào sản xuất. Dự định ngày 02/9/1965 khỏnh thành Nhà mỏy chuẩn bị đưa vào sản xuất. Song, do chiến tranh phỏ hoại của Đế quốc Mỹ, ngày 20/8/1965, Chớnh phủ đó quyết định ngừng sản xuất, chuyển xưởng Nhiệt điện thành Nhà mỏy Nhiệt điện (trực thuộc Sở Điện lực Hà Bắc) kiờn cường bỏm trụ sản xuất và cung cấp điện lờn lưới điện Quốc gia. Chuyển xưởng Cơ khớ thành Nhà mỏy Cơ khớ sơ tỏn về Yờn Thế tiếp tục sản xuất phục vụ kinh tế và Quốc phũng. Thiết bị xưởng Hoỏ được thỏo dỡ và sơ tỏn sang Trung Quốc.

Ngày 01/3/1965, Thủ tướng Chớnh phủ quyết định khởi cụng phục hồi Nhà mỏy trước đây theo thiết kế ban đầu là sản xuất nitrat amon (NH4NO3) nay chuyển sang sản xuất urờ cú chứa 46,6 % nitơ với cụng suất 60.000 tấn NH3/năm và 10 vạn tấn urờ/năm.

Ngày 01/5/1975, Chớnh phủ quyết định hợp nhất Nhà mỏy Nhiệt điện, Nhà mỏy Cơ khớ, Xưởng Hoỏ thành Nhà mỏy Phõn đạm Hà Bắc trực thuộc Tổng cục Hoỏ chất.

Thỏng 6/1975, việc xõy dựng và lắp mỏy cơ bản hoàn thành, đó tiến hành thử mỏy đơn động, liờn động và thử mỏy hoỏ cụng.

Ngày 28/11/1975, sản xuất thành cụng NH3 lỏng.

Ngày 12/12/1975, sản xuất ra bao đạm đầu tiờn.

Ngày 30/10/1977, đồng chớ Đỗ Mười, Phú Thủ tướng Chớnh phủ cắt băng khỏnh thành Nhà mỏy phõn đạm Hà Bắc.

Năm 1977, chuyờn gia Trung Quốc về nước, Cụng ty phải tự chạy mỏy.

Trong những năm từ 1977 – 1990, sản lượng urờ thấp. Sản lượng năm thấp nhất là 9.890 tấn urờ (năm 1981).

Thỏng 10/1988, Nhà mỏy được đổi tờn thành Xớ nghiệp liờn hiệp Phõn đạm và Hoỏ chất Hà Bắc theo Quyết định số 445/HB-TCCB TLĐT ngày 07/10/1988 của Tổng cục Hoỏ chất với phương thức hạch toỏn kinh doanh XHCN theo cơ chế sản xuất hàng hoỏ.

Từ 1991 đến nay, cựng với việc tăng cường quản lý, XN đó nối lại quan hệ với Trung Quốc, từng bước cải tạo thiết bị cụng nghệ, sản lượng urờ tăng lờn rừ rệt Từ năm 1993 đến nay sản lượng urờ liờn tục vượt cụng suất thiết kế ban đầu.