TÓM TẮT

Đặt vấn đề: Việc ứng dụng hóa chất bảo vệ thực vật trong nông nghiệp cộng với việc không tuân thủ tốt những quy định an toàn trong thực hành là nguyên nhân dẫn đến những nguy cơ nguy hại cho sức khỏe cộng đồng và môi trường sống.

Mục tiêu: Nghiên cứu cắt ngang này nhằm mô tả kiến thức, thái độ, thực hành về hóa chất bảo vệ thực vật của những người nông dân trồng rau tại thành phố Đà Lạt tỉnh Lâm Đồng trong năm 2008, và xác định mối liên quan giữa kiến thức, thái độ và thực hành của người dân, từ đó giúp chúng ta đánh giá xem vấn đề đảm bảo an toàn trong thực hành hóa chất này được người dân tuân thủ như thế nào.

Phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang mô tả tiến hành trên 201 người nông

dân hiện đang trồng rau tại thành phố Đà Lạt tỉnh Lâm Đồng trong tháng

5/2008. Trong bốn cụm địa lý chuyên canh rau, các đối tượng nghiên cứu được các điều tra viên trực tiếp phỏng vấn tại thực địa về kiến thức, thái độ, thực hành của họ liên quan đến cách bảo quản và sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật.

Kết quả: Tỷ lệ người dân có kiến thức chung đúng về hóa chất bảo vệ thực vật chỉ có 35%, tuy nhiên, đa số họ đều biết rõ khi phun thuốc bảo vệ thực vật quá liều lượng và khi thu hoạch quá sớm so với thời gian cách ly là có hại cho người tiêu thụ rau. Chỉ có 29% số người dân trong nghiên cứu có thái độ chung đúng trong việc sử dụng và đảm bảo an toàn hóa chất bảo vệ thực vật và 27% trong số đối tượng nghiên cứu cho thấy việc thực hành an toàn trong sử dụng hóa chất trên.

Kết luận: Kiến thức, thái độ và thực hành an toàn về HCBVTV của người dân vẫn chưa cao. Có thể thấy được rằng, tại thời điểm này, người dân địa phương vẫn chưa quan tâm đúng mức tới việc thực hành bảo quản và ứng dụng hóa chất bảo vệ thực vật một cách an toàn, và vẫn còn đó mối nguy hại cho sức khỏe lên bản thân và cộng đồng. Cần có những biện pháp thúc đẩy và khuyến khích người dân nơi đây trong việc thực hành an toàn trong lao động khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, đồng thời có những biện pháp tích cực để giám sát và hỗ trợ, như truyền thông giáo dục, khuyến cáo từ phòng nông nghiệp và trung tâm khuyến nông, kiểm tra từ chi cục bảo vệ thực vật…

ĐẶT VẤN ĐỀ

Việc ứng dụng hóa chất bảo vệ thực vật trong nông nghiệp cộng với việc không tuân thủ tốt những quy định an toàn trong thực hành là nguyên nhân dẫn đến những nguy cơ nguy hại cho sức khỏe cộng đồng và môi trường sống(Error! Reference source not found.). Những người thường xuyên chịu ảnh hưởng của HCBVTV phải nhắc đến chính là những người nông dân, do điều kiện sống và làm việc có tiếp xúc thường xuyên với HCBVTV. Cho nên chúng tôi thực hiện nghiên cứu KAP về HCBVTV của người dân trồng rau tại thành phố Đà Lạt tỉnh Lâm Đồng nhằm mô tả kiến thức, thái độ, thực hành về hóa chất bảo vệ thực vật của những người nông dân trồng rau tại thành phố Đà Lạt và xác định mối liên quan giữa kiến thức, thái độ và thực hành của người dân, từ đó giúp chúng ta đánh giá xem vấn đề đảm bảo an toàn trong thực hành hóa chất này được người dân tuân thủ như

thế nào.

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Nghiên cứu cắt ngang mô tả, được tiến hành trên 201 người nông dân hiện đang trồng rau tại thành phố Đà Lạt tỉnh Lâm Đồng trong tháng 5/2008. Tiêu chí đưa vào là những người dân trồng rau tại 4 cụm trồng rau trọng điểm tại thành phố Đà Lạt, có thực hành phun hay rắc thuốc bảo vệ thực vật, trên 16 tuổi và đồng ý tham gia phỏng vấn. Tiêu chí loại ra là những người mắc

bệnh tâm thần, già lẫn, câm, điếc, những người không đủ năng lực hành vi để trả lời câu hỏi phỏng vấn. Đối tượng tham gia nghiên cứu sẽ được điều tra viên phỏng vấn về kiến thức, thái độ, thực hành liên quan đến hóa chất bảo vệ thực vật, ngay tại thực địa trong các cụm đã được chọn. Dữ kiện được nhập liệu bằng phần mềm Epidata 3.02 và xử lý bằng phần mềm Stata 10.0.

KẾT QUẢ Đặc tính mẫu

Qua khảo sát 201 người dân trồng rau tại 3 phường trồng rau trọng điểm tại thành phố Đà Lạt, từ ngày 11/05/2008 đến 16/05/2008 và hội đủ các tiêu chí chọn mẫu. Đặc tính của mẫu như sau: Tỷ lệ người dân trong độ tuổi từ 35 đến 50 chiếm tỷ lệ cao 50%; đa số những người trực tiếp phun và sử dụng TBVTV đều là nam giới chiếm 78%; trong đó nghề nghiệp chính là nông dân chiếm 95%, còn lại là nghề khác; có 12% là những người làm công, đa số đều sản xuất trên vườn rau gia đình; tỷ lệ những người có học vấn dưới cấp 2 chỉ có 11%, cấp 2 là 43%, trên cấp 2

là 46%.

Kiến thức - thái độ - thực hành về TBVTV

Kiến thức về TBVTV

Tỷ lệ người dân có kiến thức chung đúng về TBVTV thấp (35%), trong đó tỷ lệ người dân có kiến thức đúng về khả năng gây ô nhiễm môi trường (49,25%) và kiến thức về việc biết có tồn tại những loại TBVTV hiện cấm sử dụng thấp (49,75%). Trong đó có 57,21% người dân biết tác dụng ngừa sâu bệnh khi xen canh và 85,58% người dân biết khả năng ngừa sâu bệnh khi ứng dụng giống cải tiến. 71,14% người dân biết khi phun thuốc nhiều hơn mức nhà sản xuất qui định có thể độc hại cho người ăn rau, và 75,62% biết là có thể độc hại cho người ăn rau nếu như không đảm bảo thời gian cách ly.

Thái độ về TBVTV

Số người có thái độ đúng về TBVTV ở mức thấp (29%).Trong đó tỷ lệ người dân đồng ý với việc không phun TBVTV nếu không thật sự có có sâu bệnh và không tăng số lần phun quá mức nhà sản xuất khuyến cáo là rất thấp, lần lượt là 33,33% và 36,82%. Tỷ lệ người dân đồng ý với việc nên cất TBVTV trong tủ riêng ở mức trung bình (62,19%). Đa số người dân có thái độ đồng ý với việc luôn đeo khẩu trang, luôn mặc áo bảo hộ khi phun TBVTV, thái độ về việc đảm bảo bảo thời gian cách ly, và thái độ không mua nếu như nhãn mác TBVTV không rõ ràng (hư hỏng) chiếm từ 93,53% đến 97,01%.