Ngày 8 tháng 10 năm 1955, ngày Hội đồng Chính phủ họp quyết định thành lập ủy ban Kế hoạch Quốc gia được xác định là ngày thành lập ủy ban Kế hoạch Nhà nước, nay là Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Ngược trở lại lịch sử, ngay từ khi nước Việt Nam Dân chủ Cộng hũa mới được thành lập, ngày 31 tháng 12 năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hũa đó ra Sắc lệnh số 78-SL thành lập ủy ban Nghiờn cứu kế hoạch kiến thiết nhằm nghiờn cứu, soạn thảo và trỡnh Chớnh phủ một kế hoạch kiến thiết quốc gia về cỏc ngành kinh tế, tài chớnh, xó hội và văn hóa. ủy ban gồm các ủy viên là tất cả các Bộ trưởng, Thứ trưởng, có các Tiểu ban chuyên môn, được đặt dưới sự lónh đạo của Chủ tịch Chính phủ.

Vỡ vậy, trong buổi lễ ngành Kế hoạch và Đầu tư đón nhận Huân chương Sao Vàng được tổ chức tại Hội trường Ba Đỡnh lịch sử ngày 4 thỏng 11 năm 2000, Thủ tướng Phan Văn Khải đó khẳng định lấy ngày 31 tháng 12 năm 1945 là ngày truyền thống của ngành Kế hoạch và Đầu tư. Kể từ đây ngành Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Kế hoạch và Đầu tư coi ngày 31 tháng 12 hằng năm là ngày Lễ chính thức của mỡnh.

Theo dũng lịch sử, trong quỏ trỡnh xõy dựng và trưởng thành, Ngành Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Kế hoạch và Đầu tư đó cú những dấu mốc quan trọng:

- Ngày 14 tháng 5 năm 1950, Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hũa ra Sắc lệnh số 68-SL thành lập Ban Kinh tế Chớnh phủ (thay cho ủy ban Nghiờn cứu kế hoạch kiến thiết). Ban Kinh tế Chớnh phủ cú nhiệm vụ nghiờn cứu, soạn thảo và trỡnh Chớnh phủ những đề án về chính sách, chương trỡnh, kế hoạch kinh tế hoặc những vấn đề quan trọng khỏc.

- Trong phiên họp ngày 8 tháng 10 năm 1955, Hội đồng Chính phủ đó quyết định thành lập ủy ban Kế hoạch Quốc gia và ngày 14 tháng 10 năm 1955, Thủ tướng Chính phủ đó ra Thụng tư số 603-TTg thông báo quyết định này. Ủy ban Kế hoạch Quốc gia và các Bộ phận kế hoạch của các Bộ ở Trung ương, Ban kế hoạch ở các khu, tỉnh, huyện có nhiệm vụ xây dựng các dự án kế hoạch phát triển kinh tế, văn hóa, và tiến hành thống kê kiểm tra việc thực hiện kế hoạch.

- Ngày 9-10-1961, Hội đồng Chính phủ đó ra Nghị định số 158-CP quy định nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của ủy ban Kế hoạch Nhà nước, trong đó xác định rừ ủy ban Kế hoạch Nhà nước là cơ quan của Hội đồng Chính phủ có trách nhiệm xây dựng kế hoạch hàng năm và kế hoạch dài hạn phát triển kinh tế và văn hóa quốc dân theo đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước.

- Cựng với thời gian, qua cỏc thời kỳ phỏt triển kinh tế - xó hội của đất nước, Chính phủ đó cú hàng loạt cỏc Nghị định quy định và bổ sung chức năng cho ủy ban Kế hoạch Nhà nước (158/CP, 47/CP, 209/CP, 29/CP, 10/CP, 77/CP, 174/CP, 15/CP, 134/CP, 224/CP, 69/HĐBT, 66/HĐBT, 86/CP, 61/CP v.v...).

- Ngày 27 tháng 11 năm 1986 Hội đồng Bộ trưởng có Nghị định 151/HĐBT giải thể ủy ban Phân vùng kinh tế Trung ương, giao công tác phân vùng kinh tế cho ủy ban Kế hoạch Nhà nước.

- Ngày 1 tháng 1 năm 1993, ủy ban Kế hoạch Nhà nước tiếp nhận Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế TW, đảm nhận nhiệm vụ xây dựng chính sách, luật pháp kinh tế phục vụ công cuộc đổi mới.

- Ngày 1 tháng 11 năm 1995, Chính phủ đó ra Nghị định số 75/CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trên cơ sở hợp nhất ủy ban Kế hoạch Nhà nước và ủy ban Nhà nước về Hợp tác và Đầu tư.

- Ngày 17 tháng 8 năm 2000 Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 99/2000/TTg giao Ban Quản lý cỏc khu cụng nghiệp Việt Nam về Bộ Kế hoạch và Đầu tư.