Thành lập năm 1960 với tên “Bách hoá Ngũ Kim” do chính phủ thành lập. Sau đó đổi thành cục “Điện máy xăng dầu trung ương”, sau khi miền nam hoàn toàn giải phóng thì đổi thành “Tổng công ty Điện Máy”. Tổng Công ty điện máy hoạt động trong cơ chế bao cấp hoàn toàn, thực hiện chức năng chỉ đạo các Sở, Ty, Xí nghiệp trực thuộc tổng Công ty. Nhiệm vụ và chức năng chủ yếu là gom hàng, góp hàng, tiếp nhận hàng để rồi sau đó lập kế hoạch phân phối, cấp phát cho các Sở, Xí nghiệp trực thuộc trong toàn quốc. Toàn bộ chi phí do Nhà nước cấp phát và lãi do Nhà nước thu về. Mặt hàng tiếp nhận và phân phối chủ yếu là hàng điện máy và xe đạp.

Tháng 6/1981, theo kế hoạch của Nhà nước, Tổng Công ty điện máy tách ra thành hai Công ty và trực thuộc Bộ Thương nghiệp:

Công ty điện máy Trung Ương có trụ sở tại 163 Đại La- Hai Bà Trưng-Hà Nội.

Công ty xe đạp, xe máy Trung Ương có trụ sở tại 21 ái Mộ, Gia Lâm, Hà Nội.

Cả hai Công ty có mặt hàng được chuyên môn hoá khác nhau, nhưng tương ứng đều có các chi nhánh trong toàn quốc và các đơn vị trực thuộc tại khu vực phía Bắc. Hai Công ty này hoạt động độc lập nhau.

Tháng 12/1985, cả hai Công ty trên xát nhập thành Tổng Công ty điện máy-xe đạp- xe máy, tương ứng các chi nhánh cũng được xát nhập, các đơn vị trực thuộc có cùng địa bàn hoạt động. Các Sở, Ty tách ra, lúc đó Tổng Công ty có các chi nhánh và các đơn vị trực thuộc như sau:

- Công ty Điện máy Kim khí miền Bắc.

- Công ty Xe đạp, Xe máy miền Bắc.

- Công ty Điện máy Hải Phòng.

- Chi nhánh miền Nam.

- Chi nhánh miền Trung.

Một số Xí nghiệp vận tải, điện tử, điện lạnh tại Hà Nội.

Mỗi công ty, chi nhánh trực thuộc đều có các cửa hàng, đơn vị trực thuộc tương ứng. Tổng vốn kinh doanh của Công ty tăng lên do việc xát nhập hai công ty với nhau. Mặt hàng được đa dạng về chủng loại hơn so với trước. Thị trường mua bán mở rộng không những ở thị trường trong nước mà còn có cả ở thị trường nước ngoài. Tổng công ty đã năng động trong vịêc vay vốn để mở rộng kinh doanh. Năm 1994, các chi nhánh miền Nam, miền Trung và công ty Điện máy Hải Phòng được tách ra khỏi Công ty. Các công ty còn lại đươc tổ chức lại và ra quyết định thành lập lại. Quyết định thành lập số 106TM/TCCB ngày 22/12/1995 của Bộ Thương mại, theo thông báo số 11/TB ngày 9/2/1995 của Văn phòng Chính phủ, theo Nghị định số 95.CP ngày 4/12/1993 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ quyền hạn và tổ chức bộ máy quản lý của Bộ Thương mại.