Xử phạt vi phạm hành chính là hoạt động của các chủ thể có thẩm quyền, căn cứ vào các quy định pháp luật hiện hành, quyết định áp dụng các biện pháp xử phạt hành chính và các biện pháp cưỡng chế hành chính khác (trong trường hợp cần thiết theo quy định của pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính. Trên thực tế thẩm quyền và thủ tục xử lý vi phạm hành chính ở nước ta hiện nay được quy định chi tiêt trong Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính năm 2002 (sửa đổi, bổ sung năm 2007 và 2008). Mặc dù Pháp lệnh đã có những sửa đổi, bổ sung quan trọng so với Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính năm 1995 về thẩm quyền và thủ tục xử phạt vi phạm hành chính, nhưng những quy định này mới đáp ứng được một phần yêu cầu của thực tế. Cùng với việc nghiên cứu, xây dựng Luật xử lý vi phạm hành chính, những quy định của Pháp lệnh về thẩm quyền và thủ tục xử phạt vi phạm hành chính cũng cần được xem xét, sửa đổi, bổ sung và nâng lên quy mô Luật và quan trọng hơn, là để góp phần đáp ứng đòi hỏi của thực tế trong việc nâng cao hiệu lực của quản lý nhà nước, đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của các cá nhân và tổ chức