MỤC LỤC

Trang

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ MA SÁT HAO MÒN VÀ BÔI TRƠN 4

1.1. Ma sát ngoài 4

1.1.1. Khái niệm .4

1.1.2. Phân loại .5

1.1.2.1. Theo dạng chuyển động .5

1.1.2.2. Theo điều kiện bôi trơn bề mặt .5

1.1.2.3. Theo động lực học tiếp xúc 5

1.1.2.4. Theo điều kiện làm việc .5

1.1.3. Bản chất ma sát ngoài .6

1.1.4. Một vài hiện tượng xảy ra khi ma sát .8

1.1.4.1. Tương tác với các hoạt chất hoá học 9

1.1.4.2. Tương tác với các hợp chất bề mặt .9

1.1.4.3. Hình thành “cầu hàn khuếch tán” .10

1.1.4.4. Những thông số thay đổi của chất lượng bề mặt ma sát .11

1.2. Hao mòn 16

1.2.1. Khái niệm .16

1.2.2. Phân loại .17

1.2.2.1. Ăn mòn hoá học, điện hoá học .17

1.2.2.2. Hao mòn ôxy hoá .17

1.2.2.3. Hao mòn do tương tác vật lý 17

1.2.2.4. Hao mòn do ma sát .18

1.2.3. Bản chất hao mòn do ma sát 24

1.2.3.1. Hao mòn do ôxy hoá 25

1.2.3.2. Tróc loại I và tróc loại II 25

1.2.3.3. Quá trình Fretting .27

1.2.3.4. Sự phá huỷ do mỏi .28

1.2.4. Các giai đoạn mài mòn của cặp ma sát .29

1.3. Bôi trơn 31

1.3.1. Chức năng của bôi trơn .31

1.3.2. Tính bôi trơn .31

1.3.3. Phân loại .32

1.3.4. Phân loại dầu bôi trơn trong động cơ đốt trong .34

1.3.5. Các chỉ tiêu chất lượng của dầu bôi trơn .35

1.3.5.1. Một số tính chất vật lý .35

1.3.5.2. Tính bôi trơn và lưu chuyển của dầu bôi trơn .35

1.3.5.3. Tính bay hơi của dầu bôi trơn 37

1.3.5.4. Trọng lượng riêng 37

1.3.6. Yêu cầu đối với dầu bôi trơn .37

1.3.7. Sử dụng chất bôi trơn 38

1.3.7.1. Sử dụng chất bôi trơn trong bôi thuỷ tĩnh .40

1.3.7.2. Bôi trơn thuỷ động .41

CHƯƠNG 2: DÙNG QUANG PHỔ PHÂN TÍCH DẦU BÔI TRƠN CHẨN

ĐOÁN TRẠNG THÁI KỸ THUẬT ĐỘNG CƠ 43

2.1. Động học về hàm lượng tạp chất trong dầu bôi trơn .43

2.1.1. Bảo quản và xử lý dầu bôi trơn .43

2.1.2. Phương pháp chẩn đoán trạng thái kỹ thuật động cơ và quá trình

thay đổi tính năng hoá lý của dầu bôi trơn .43

2.1.3. Quan hệ giữa lượng dầu bôi trơn trong cacte và hàm lượng tạp

chất trong dầu 49

2.1.4. Hàm lượng tạp chất theo khí thải thoát ra ngoài, theo ống dẫn,

két làm mát 51

2.1.5. Tốc độ mài mòn của chi tiết động cơ theo thời gian sử dụng .52

2.1.6. Mối quan hệ giữa trị số cho phép của hàm lượng sản vật mài mòn

với khoảng hành trình giữa hai kỳ sửa chữa động cơ 53

2.2. Phân tích quang phổ dầu bôi trơn .57

2.2.1. Phương pháp phổ toàn phần 57

2.2.2. Phương pháp phổ phân tích .57

2.2.3. Phương pháp phổ phân tích hoàn thiện .57

2.2.4. Phân tích nhanh dầu bôi trơn bằng phương pháp điện quang .59

2.2.4.1. Nguyên lý hoạt động của thiết bị điện quang 59

2.2.4.2. Thiết bị quang điện phân tích .61

CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM XÁC ĐỊNH MỘT SỐ THÔNG SỐ

TÍNH NĂNG, CƯỜNG ĐỘ HAO MÒN CỦA ĐỘNG CƠ D12 66

3.1. Mục đích thức nghiệm .66

3.2. Thiết bị nghiên cứu thực nghiệm .67

3.3. Tiến hành thực nghiệm 73

3.3.1. Đo áp suất cuối kỳ nén 73

3.3.2. Đo tốc độ quay cực tiểu và tốc độ quay cực đại 74

3.3.3. Đo lượng tiêu thụ nhiên liệu giờ và suất tiêu hao nhiên liệu có ích 74

3.3.4. Đo áp suất dầu bôi trơn, nhiệt độ khí xả, nhiệt độ nước làm mát .75

3.4. Kết quả thực nghiệm 75

3.5. Xác định sản vật mài mòn trong dầu bôi trơn, tính cường độ hao mòn .77

3.5.1. Dụng cụ và thiết bị thực nghiệm .77

3.5.2. Thực nghiệm lấy mẫu .78

3.5.3. Xử lý mẫu thí nghiệm .81

Kết luận, đề xuất 92

Phụ lục .94

Tài liệu tham khảo .9