Trong các giao dịch tài chính quốc tế, việc thực hiện mua và bán các ngoại hối trên thị trường đòi hỏi phải có sự chuyển đổi đồng tiền nước này sang nước khác. Do mỗi đồng tiền chịu ảnh hưởng nhiều nhân tố khác nhau nên có sức mua khác nhau, vì thế trên thị trường cần phải có quy định tỷ lệ làm cơ sở chuyển đổi giữa hai đồng tiền, tỷ lệ này được gọi là tỷ giá hối đoái. Về nội dung, tỷ giá hối đoái là một phạm trù kinh tế bắt nguồn từ nhu cầu trao đổi hàng hoá, dịch vụ phát sinh trực tiếp từ tiền tệ, quan hệ tiền tệ giữa các quốc gia. Về hình thức, tỷ giá hối đoái là giá cả của các loại ngoại tệ một nước nhất định được thể hiện như giá cả của các loại hàng hóa và dịch vụ khác trên nước đó - được biểu hiện qua giá trị của đồng bản tệ.

Tỷ giá có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế bởi vì nó tác động đến giá cả tương đối của hàng hoá trong nước và hàng hoá nước ngoài. Qua đó, nó tác động đến tình hình xuất nhập khẩu hàng hoá và sự cạnh tranh hàng hoá giữa các nước với nhau trên thị trường quốc tế. Sự biến động của tỷ giá hối đoái tác động đến cả hai nhóm mục tiêu của nền kinh tế, không những là mục tiêu cân bằng ngoại (cân bằng ngoại thương) mà còn tác động đến mục tiêu cân bằng nội (sản lượng, công ăn việc làm…). Tỷ giá cũng là một trong những vấn đề rất được quan tâm trong một nền kinh tế, đặc biệt là trong nền kinh tế của các nước đang phát triển, đang từng bước hoà nhập vào nền kinh tế thế giới và tham gia vào phân công lao động quốc tế. Bởi hoạt động thương mại quốc tế của các nước này ngày càng phát triển và đòi hỏi phải có sự tính toán so sánh về giá cả, tiền tệ với các nước khác trên thế giới. Chính vì vậy nghiên cứu tỷ giá và những nhân tố cơ bản ảnh hưởng đến sự biến dộng của tỷ giá có một ý nghĩa thiết thực trong thương mại quốc tế của một quốc gia để có thể điều chỉnh và phòng ngừa kịp thời.