Ra đời từ năm 1913 tại Mĩ, Dự trữ bắt buộc (DTBB) đã dần trở thành một công cụ quan trọng trong điều hành chính sách tiền tệ ở nhiều quốc gia. Với cơ chế tác động đến vốn khả dụng và lãi suất trên thị trường tiền tệ, qua đó ảnh hưởng đến lượng tiền cung ứng, DTBB được NHTW sử dụng như một công cụ nhằm kiểm soát cung tiền, cùng với sự kết hợp với các công cụ khác, tiến tói mục tiêu cuối cùng của chính sách tiền tệ.

Ngày nay, với sự ưu việt của công cụ nghiệp vụ thị trường mở, đã xuất hiện xu hướng ít sử dụng công cụ này trong điều tiết tiền tệ. Tuy nhiên, với trình độ phát triển chưa cao của thị trường tiền tệ ở nhiều quốc gia hiện nay và do quan điểm điều hành chính sách tiền tệ NHTW từng nước, DTBB vẫn được sử dụng tích cực trong việc điều chỉnh vốn khả dụng của các tổ chức tín dụng, từ đó tác động đến cung tiền.

Ở Việt Nam, DTBB được sử dụng trong điều hành chính sách tiền tệ từ khi có sự ra đời của Pháp lệnh Ngân hàng Nhà nước ngày 24/5/1990. Từ đó đến nay, chính sách quản lí DTBB của NHNN đã có nhiều sửa đổi, bổ sung theo hướng vừa đảm bảo hiệu quả quản lí, vừa tạo sự thông thoáng cho hoạt động của các ngân hàng.

Sau khi có sự ra đời của Luật Ngân hàng Nhà nước- hiệu lực từ ngày 1/10/98, đến nay đã có hai lần sửa đổi Quy chế DTBB đối với các TCTD. Việc đánh giá hiệu quả điều hành công cụ này là hết sức cần thiết, do đó bài viết này sẽ đề cập đến vấn đề: “ Vận dụng công cụ DTBB để nâng cao hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ của NHNN Việt Nam từ khi thực hiện Luật Ngân hàng”.

Kết cấu đề tài:

Phần I: Tổng quan về Dự trữ bắt buộc

Phần 2: Quản lí DTBB của NHNN Việt Nam thời gian qua.

Phần 3: Một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả điều hành của công cụ DTBB