MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU

CHƯƠNG I: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ NGHIỆP VỤ HOÁN

ĐỔI NGOẠI HỐI 1

I. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI 1

1. Khái niệm thị trường ngoại hối 1

2. Chức năng thị trường ngoại hối 2

3. Các nghiệp vụ cơ bản trên thị trường ngoại hối 3

II. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ NGHIỆP VỤ HOÁN ĐỔI NGOẠI HỐI 5

1. Khái niệm và đặc điểm 5

2. Sự ra đời và vai trò nghiệp vụ hoán đổi ngoại hối 6

3. Qui trình và mô hình giao dịch hoán đổi ngoại hối 8

4. Phương pháp xác định tỉ giá trong giao dịch hoán đổi ngoại hối 10

5. Chủ thể tham gia giao dịch hoán đổi ngoại hối 15

6. Ứng dụng của giao dịch hoán đổi ngoại hối 16

7. Những hạn chế của giao dịch hoán đổi ngoại hối 24

8. Thực trạng sử dụng giao dịch hoán đổi trên thế giới 26

CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG NGHIỆP VỤ HOÁN ĐỔI NGOẠI HỐI

Ở VIỆT NAM 31

I. BỐI CẢNH THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH -TIỀN TỆ THẾ GIỚI VÀ

TRONG NƯỚC 31

1. Đặc trưng thị trường tài chính trên thế giới 31

2. Đặc trưng thị trường ngoại hối Việt Nam thời gian qua 34

II. SỰ CẦN THIẾT RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN NGHIỆP VỤ HOÁN ĐỔI NGOẠI HỐI Ở VIỆT NAM - CÁC QUI ĐỊNH PHÁP LÍ CÓ LIÊN QUAN 41

1. Sự cần thiết ra đời và phát triển nghiệp vụ hoán đổi ngoại hối tại

Việt Nam 41

2. Các qui định pháp lí về nghiệp vụ hoán đổi ngoại hối ở Việt Nam 44

III. THỰC TRẠNG NGHIỆP VỤ HOÁN ĐỔI NGOẠI HỐI TẠI VIỆT NAM 50

1. Tổ chức hoạt động kinh doanh ngoại tệ của các NHTM Việt Nam 50

2. Thực trạng tiến hành nghiệp vụ hoán đổi ngoại hối của các NHTM 52

3. Đánh giá tổng quát về tình hình thực hiện giao dịch hoán đổi ngoại hối

ở các NHTM Việt Nam. 62

4. Tồn tại và nguyên nhân 64

CHƯƠNG III : MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN

NGHIỆP VỤ HOÁN ĐỔI NGOẠI HỐI Ở CÁC NHTM VIỆT NAM 72

I.CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC ĐỐI VỚI CÁC NHTM VIỆT NAM TRONG THỜI KÌ MỚI 72

1. Trên lĩnh vực kinh tế - xã hội 72

2. Trên phương diện kĩ thuật nghiệp vụ 77

II. CÁC GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN GIAO DỊCH HOÁN ĐỔI NGOẠI HỐI TẠI VN 80

1. Đối với Ngân hàng Nhà nước 80

2. Các giải pháp về phía Ngân hàng thương mại 85

KẾT LUẬN

CÁC PHỤ LỤC

TÀI LIỆU THAM KHẢO

LỜI MỞ ĐẦU

Thị trường ngoại hối Việt Nam tuy đã được hình thành song còn ở mức sơ khai và chưa phát triển, những nhận thức và hiểu biết về lĩnh vực này còn nhiều hạn chế, không chỉ trong dân cư nói chung mà ngay cả đối với nhiều cán bộ ngân hàng nói riêng. Các nghiệp vụ kinh doanh ngoại hối còn nghèo nàn, đại đa số các NH chỉ tiến hành nghiệp vụ giao ngay phục vụ khách hàng trong việc thanh toán và kinh doanh tiền gửi trên thị trường quốc tế, chưa kinh doanh ngoại tệ kiếm lời một cách thực sự và chưa chú trọng đến việc phòng ngừa rủi ro thông qua các công cụ ngoại hối phái sinh như hợp đồng kì hạn và hợp đồng hoán đổi. Trong điều kiện hiện nay của Việt Nam, kinh doanh ngoại hối là một lĩnh vực vừa mang tính mới mẻ, vừa phức tạp, chứa đựng nhiều thách thức đối với các NHTM. Tuy nhiên bên cạnh đó cũng tạo ra cơ hội kinh doanh mang lại nhiều lợi nhuận cho NH và kích thích thị trường ngoại hối lớn mạnh và sôi động hơn.

Trên thị trường ngoại hối quốc tế, các nghiệp vụ kinh doanh đã đạt đến một trình độ cao, ngoài giao dịch giao ngay còn bao gồm:

- Giao dịch kì hạn

- Giao dịch tương lai

- Giao dịch hoán đổi

- Giao dịch quyền chọn.

Trong đó giao dịch hoán đổi được sử dụng như một công cụ chuyên nghiệp trong việc phòng ngừa rủi ro tỉ giá cũng như kinh doanh ngoại hối kiếm lời.Tại Việt Nam, do thị trường ngoại hối chưa hoàn thiện và còn kém phát triển cho nên các sản phẩm tài chính trên thị trường rất hạn chế và chật hẹp. Các công cụ ngoại hối phái sinh như giao dịch hoán đổi tuy đã được sử dụng nhưng rất ít và hiệu quả không cao, các NHTM chỉ sử dụng nó với tư cách là một biện pháp mang tính tạm thời với NHNN khi quá thiếu vốn VND. Mặc dù không thể phủ nhận rằng, nghiệp vụ này mang lại rất nhiều lợi ích cho các chủ thể khác nhau trên thị trường ngoại hối, đặc biệt phù hợp trong điều kiện của Việt Nam hiện nay khi mà các hoạt động kinh doanh XNK đang trên đà phát triển, các hoạt động đầu tư, tín dụng ngày một khởi sắc. Việc sử dụng một công cụ phòng ngừa rủi ro tỉ giá, bảo đảm an toàn vốn mặt khác có thể xử lí trạng thái luồng tiền, gia tăng vốn ngắn hạn tạm thời mà không làm gia tăng những rủi ro kèm theo như hoán đổi ngoại hối là hết sức cần thiết. Từ những lí do trên, em chọn đề tài “Thực trạng và giải pháp nhằm mở rộng và nâng cao nghiệp vụ hối đoái hoán đổi tại các Ngân hàng thương mại Việt Nam”. Đây là loại hình giao dịch ngoại hối đang phát triển mạnh trên thế giới, chiếm ưu thế hơn so với các công cụ phòng ngừa rủi ro khác như tuơng lai và quyền chọn.

Song tại Việt Nam, đây còn là một nghiệp vụ khá mới mẻ. NHNN đã ra quyết định cho phép các NHTM, được phép tiến hành giao dịch hoán đổi với nhau và với khách hàng cũng như là tiến hành với NHNN. Tuy nhiên thực tế quá trình tiến hành giao dịch còn nhiều yếu kém. Do đó, trong khoá luận em xin đề cập đến những nguyên nhân dẫn đến tình trạng đó, đồng thời cũng đưa ra một số giải pháp nhằm góp phần mở rộng phạm vi ứng dụng của nghiệp vụ này trên thị trường ngoại hối Việt Nam. Có thể nói đây sẽ là cái đà cho việc tiếp tục áp dụng các nghiệp vụ ngoại hối phái sinh còn lại như : tương lai và quyền chọn, tiến tới vận dụng đủ 5 loại giao dịch cơ bản, nhằm tăng cường tính sôi động và hoàn thiện cho thị trường ngoại hối Việt Nam.

Nhân đây em xin cảm ơn khoa kinh tế ngoại thương đã tạo điều kiện cho em được nghiên cứu đề tài và đặc biệt cảm ơn cô Lê Thị Thanh, nguời đã nhiệt tình hướng dẫn và giúp đỡ em hoàn thành khoá luận này./.