LỜI NÓI ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài:

Trong những nền kinh tế mở, tỷ giá hối đoái là vấn đề nhạy cảm và có

tác động lớn nhất đến thị trường tiền tệ nói riêng và sự vận hành của một nền

kinh tế núi chung. Việc điều hành cơ chế tỷ giỏ là rất khú khăn đối với những

nhà hoạch định chính sách (policy maker). Việc điều chỉnh tỷ giá có ảnh

hưởng lớn đến cán cân thương mại và tình hình xuất nhập khẩu của quốc gia,

đặc biệt là xuất nhập khẩu dầu thô.

Xăng dầu luôn đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong sự phát triển của

mỗi nền kinh tế. Đối với những nước phát triển như Mỹ, Nhật, dầu thô là

nhiên liệu không thể thay thế đối với nhiều ngành công nghiệp sản xuất và cỏc

hoạt động khỏc. Đối với những nước khỏc như các nước Châu Mỹ Latin hay

các nước Trung Đông, đây lại là mặt hàng xuất khẩu chớnh, mang lại phần lớn

thu nhập quốc dân của các quốc gia đó. Có thể khẳng định dầu thô là nhân tố

duy trì thúc đẩy sự phát triển của mỗi quốc gia.

Từ đầu năm 2008 đến nay, giá dầu trờn thế giới biến động không ngừng

và rất khú lường. Thỏng 07/2008, giỏ dầu thô thế giới đó từng đạt mức kỷ lôc

162 USD/thựng, tuy nhiên hiện nay giỏ chỉ cũn xấp xỉ 60 USD/thựng. Điều

này đó tỏc động không nhỏ đến nền kinh tế thế giới, đặc biệt là cỏc quốc gia

đang phát triển như VIệt Nam.

Hiện nay, Việt Nam đang trong quỏ trỡnh công nghiệp húa – hiện đại húa,

nền kinh tế tăng trưởng khỏ “nóng” và nhu cầu về dầu thô là rất lớn. Hàng

năm, kim ngạch nhập khẩu dầu thô của nước ta là rất lớn. Chớnh vì thế, nền

kinh tế Việt Nam khỏ dễ bị tổn thương trước những biến động của giá dầu

trên thế giới và điều này sẽ gây nhiều tiêu cực cho nền kinh tế.

Thêm vào đó, biến động tỷ giá trên thị trưêng tiền tệ Việt Nam trong 2

năm gần đây là rất khó lường, tiềm ẩn nguy cơ rủi ro lớn. Tỷ giá USD/VNĐ

trên thị trưêng tự do đó có lúc lên gần 19.000đ vào giữa tháng 05/2008. Có

thể thấy những bất cập của chớnh sỏch tỷ giá cố định của Việt Nam mà việc

chênh lệch tỷ giá ngân hàngvà tỷ giá trên thị trưêng tự do quỏ lớn là một điển

hỡnh.

Hai mối nguy cơ này diễn ra đồng thời trong bối cảnh cuộc khủng hoảng

kinh tế toàn cầu vẫn chưa chấm dứt hẳn đe dọa nghiêm trọng đến sự phỏt triển

của nền kinh tế Việt Nam.

Để tạo thế chủ động, duy trì sự ổn định của cán cânthanh toỏn, từ đó

giỳp nền kinh tế phũng vệ tốt hơn đối với những biến động của thế giới, Nhà

nước cần có những biện phỏp điều hành tỷ giá hợp lý, cựng với những biện

pháp phòng vệ (hedging) giỏ dầu xuất nhập khẩu khả thi. Với mục đích tỡm

hiểu rừ hơn mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái và kim ngạch xuất khẩu

dầu thụ, vốn là mặt hàng xuất khẩu chủ lực, để gúp phần vào sự ổn định và

phỏt triển của kinh tế Việt Nam, nhúm tỏc giả đó chọn đề tài:

“Quan hệ tác động giữa tỷ giá hối đoái USD/VND và kim ngạch

xuất khẩu dầu thụ của Việt Nam giai đoạn 1990-2005