MỤC LỤC

MỤC LỤC . .i

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT . .v

DANH MỤC CÁC BẢNG . v i

DANH MỤC CÁC HÌNH . .v ii

LỜI MỞ ĐẦU . .1

1. Lý do chọn đề tài . .1

2. Mục tiêu nghiên cứu . .2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. .2

4. Phương pháp nghiên cứu. .2

5. Kết cấu của đề tài . 3

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THANH TOÁN XUẤT NHẬP KHẨU

BẰNG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ . 4

1.1. Tổng quan về thanh toán quốc tế . .4

1.1.1. Khái niệm . .4

1.1.2. Đặc điểm. .4

1.1.3. Vai trò của thanh toán quốc tế . 5

1.1.3.1. Đối với hoạt động kinh tế đối ngoại . 5

1.1.3.2. Đối với hoạt động kinh doanh của các Ngân hàng thương mại . .5

1.1.4. Các phương thức thanh toán quốc tế thông dụng . 6

1.1.4.1. Phương thức chuyển tiền. .6

1.1.4.2. Phương thức nhờ thu. .7

1.1.4.3. Phương thức giao chứng từ nhận tiền (CAD) . .9

1.1.4.4. Phương thức tín dụng chứng từ (L/C). 1 0

1.2. Thanh toán quốc tế bằng phương thức tín dụng chứng từ (L/C). 1 0

1.2.1. Khái quát về tín dụng chứng từ. .10

1.2.1.1. Tín dụng chứng từ. .10

1.2.1.2. Đặc điểm của giao dịch thư tín dụng . .12

1.2.1.3. Nội dung của thư tín dụng . .13

1.2.2. Các loại thư tín dụng thông dụng. .16

1.2.3. Quy trình thanh toán theo phương thức tín dụng chứng từ . 2 1

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN XUẤT NHẬP

KHẨU BẰNG TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI EXIMBANK - CHI NHÁNH

TÂN SƠN NHẤT. .23

2.1. Giới thiệu khái quát về Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất. .23

2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt

Nam - Chi nhánh Tân Sơn Nhất. 2 3

2.1.1.1. Ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam. .2 3

2.1.1.2. Ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam - Chi nhánh Tân Sơn

Nhất. .24

2.1.2. Cơ cấu tố chức và chức năng của các phòng ban. 2 4

2.1.2.1. Sơ đồ tổ chức . .2 4

2.1.2.2. Chức năng nhiệm vụ của từng phòng ban. 2 6

2.1.3. Khái quát về các sản phẩm dịch vụ tại Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn

Nhất . 2 6

2.1.4. Tình hình hoạt động kinh doanh tại Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất

.27

2.1.5. Thuận lợi và khó khăn . 3 0

2.1.5.1. Thuận lợi. .3 0

2.1.5.2. Khó khăn. .3 0

2.1.6. Một số chỉ tiêu, kế hoạch trong năm nay. 3 1

2.2. Thực trạng hoạt động thanh toán xuất nhập khẩu bằng tín dụng chứng từ tại

Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất. .3 1

2.2.1. Thanh toán quốc tế tại Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất. .3 1

2.2.1.1. Sơ lược hoạt động thanh toán quốc tế tại Eximbank. .31

2.2.1.2. Tình hình TTQT tại Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất . .3 2

2.2.2. Thực trạng về phương thức thanh toán tín dụng chứng từ tại Eximbank -

Chi nhánh Tân Sơn Nhất . .34

2.2.2.1. Qui trình thanh toán L/C xuất - nhập khẩu. .3 4

2.2.2.2. Thực trạng thanh toán L/C xuất - nhập khẩu. .4 2

2.2.3. Nguyên nhân ảnh hưởng sự phát triển phương thức thanh toán tín dụng

chứng từ tại Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất. .44

2.2.3.1. Văn bản quy định quy trình thực hiện nghiệp vụ còn bất cập . .4 4

2.2.3.2. Mạng lưới ngân hàng đại lý chưa rộng khắp. .44

2.2.3.3 Sự bất cập trong kiến thức ngoại thương, hành vi đạo đức của khách

hàng. .45

2.2.3.4. Trình độ đội ngũ nhân viên cán bộ . .46

2.2.3.5. Công nghệ . .47

2.2.3.6. Áp lực cạnh tranh từ các Ngân hàng khác. 4 7

2.2.3.7. Công tác tư vấn và hỗ trợ khách hàng. 4 8

2.2.3.8. Nguồn cung ngoại tệ và sự biến động tỷ giá hối đoái. .4 8

2.2.4. Đánh giá chung tình hình sử dụng phương thức thanh toán tín dụng chứng

từ tại Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất. 4 9

CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP - KIẾN NGHỊ NÂNG CAO PHƯƠNG THỨC

THANH TOÁN TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI EXIMBANK - CHI NHÁNH

TÂN SƠN NHẤT. .51

3.1. Định hướng hoạt động của Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất. .51

3.1.1. Về định hướng thực hiện chung. .5 1

3.1.2. Về dịch vụ. 5 1

3.2. Giải pháp phát triển phương thức thanh toán tín dụng chứng từ tại Eximbank -

Chi nhánh Tân Sơn Nhất. .5 2

3.2.1. Hoàn thiện văn bản quy định cho việc thực hiện hoạt động thanh toán quốc

tế theo phương thức tín dụng chứng từ. .52

3.2.2. Phát triển hệ thống các ngân hàng đại lý. 5 3

3.2.3. Tăng cường chính sách giữ chân khách hàng. .54

3.2.4. Đào tạo và phát triển đội ngũ cán bộ thanh toán. .5 4

3.2.5. Nâng cấp và đổi mới công nghệ thanh toán . .5 6

3.2.6. Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát. .56

3.2.7. Khai thác tốt các nguồn ngoại tệ và ứng dụng các công cụ phái sinh . 5 7

3.3. Kiến nghị . .5 8

3.3.1. Đối với các cơ quan quản lý nhà nước. 5 8

3.3.2. Đối với Eximbank Hội Sở . .61

3.3.3. Đối với Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất . 6 3

KẾT LUẬN . .64

TÀI LIỆU THAM KHẢO . 6 6

PHỤ LỤC . .67

Phụ lục 1: Quyết định : quy trình xử lý nghiệp vụ Thanh toán nhập khẩu bằng

phương thức tín dụng chứng từ, thư tín dụng dự phòng và nhờ thu chứng từ

trong hệ thống ngân hàng TMCP xuất nhập khẩu Việt Nam. .67

Phụ lục 2 : Sơ đồ quy trình thông báo L/C/ tu chỉnh L/C. .68

Phụ lục 3 : Sơ đồ phát hành L/C. 6 9

Phụ lục 4 : Sơ đồ quy trình xử lý thanh toán L/C xuất khẩu. 7 0

iv

LỜI MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài:

Trong bối cảnh nền kinh tế hội nhập WTO, hoạt động giao thương giữa Việt

Nam và các nước không ngừng mở rộng, và hoạt động thanh toán quốc tế của các

Ngân hàng ngày càng chứng tỏ vị trí và vai trò quan trọng của mình. Hoạt động

thanh toán quốc tế không chỉ đơn giản là sự lựa chọn một phương thức thanh toán

phù hợp nào đó, mà yêu cầu đặt ra là các phương thức thanh toán quốc tế phải được

thực hiện nhanh chóng, an toàn, chính xác và đạt hiệu quả đối với khách hàng và

ngân hàng thương mại. Hoạt động thanh toán quốc tế trực tiếp tác động vào việc rút

ngắn thời gian chu chuyển vốn, giảm thiểu rủi ro liên quan tới sự biến động tiền tệ,

tới khả năng thanh toán của khách hàng, tạo điều kiện cho việc mở rộng và phát

triển hoạt động ngoại thương của mỗi nước.

Phương thức tín dụng chứng từ là phương thức thanh toán quốc tế phổ biến nhất.

Đó là phương thức giải quyết tốt nhất việc đảm bảo quyền lợi của cả hai bên người

mua và người bán, nhưng đồng thời cũng lại là phương thức xảy ra nhiều sự tranh

chấp nhất do mức độ phức tạp của nó. Tại Việt Nam, ngân hàng TMCP xuất nhập

khẩu Việt Nam (Eximbank) đã sớm đưa các phương thức thanh toán quốc tế nói

chung và phương thức thanh toán tín dụng chứng từ nói riêng vào hoạt động kinh

doanh, nhưng tại Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất cũng vẫn không tránh khỏi

một số hạn chế về cả số lượng và chất lượng khi áp dụng phương thức này. Một mặt

do bản thân ngân hàng chưa đáp ứng được những đòi hỏi ngày càng phức tạp của

thực tế giao dịch xuất nhập khẩu và sự phát triển của nghiệp vụ, mặt khác cũng do

những nguyên nhân từ phía khách hàng và sự bất cập trong quản lý vĩ mô.

Chính vì vậy, việc nghiên cứu đề tài “Nâng cao phương thức thanh toán tín

dụng chứng từ (L/C) tại Ngân Hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam - Chi

nhánh Tân Sơn Nhất” là điều cần thiết để tìm ra những mặt hạn chế và đưa ra các

giải pháp thiết thực nhằm nâng cao phương thức thanh toán tín dụng chứng từ tại

Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất.

2. Mục tiêu nghiên cứu:

- Tìm hiểu cơ sở lý luận về thanh toán quốc tế nói chung và phương thức

thanh toán tín dụng chứng từ nói riêng.

- Phân tích thực trạng về phương thức thanh toán tín dụng chứng từ tại

Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất.

- Đề ra một số giải pháp nhằm nâng cao phương thức thanh toán tín dụng

chứng từ tại Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất trong thời gian tới.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:

- Đối tượng nghiên cứu: doanh số, thu nhập từ những số liệu thống kê của

bộ phận thanh toán quốc tế và các báo cáo thường niên, báo cáo kết quả hoạt động

kinh doanh qua các năm của Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất. Ngoài ra,

nghiên cứu còn dựa vào các tạp chí nội bộ, chuyên ngành, website của Eximbank

Hội sở, báo cáo thường niên của Hội sở qua các năm và quá trình tìm hiểu thực tế

tại ngân hàng nhằm thu thập những thông tin cần thiết về thực trạng thanh toán quốc

tế tại Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất.

- Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu này chỉ phân tích thực trạng và xây dựng

các giải pháp cho hoạt động thanh toán xuất nhập khẩu bằng phương thức tín dụng

chứng từ của Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất. Bên cạnh đó, do Eximbank -

Chi nhánh Tân Sơn Nhất mới được thành lập từ cuối năm 2009 nên nghiên cứu chỉ

sử dụng các số liệu giai đoạn 2009 - 2011 để phân tích.

4. Phương pháp nghiên cứu:

- Dữ liệu sau khi thu thập được tiến hành phân tích thông qua các chỉ tiêu về

doanh số, thu nhập, tốc độ tăng trưởng qua các năm - quý, và những tồn tại trong

toàn bộ quy trình thanh toán bằng tín dụng chứng từ tại Eximbank - Chi nhánh Tân

Sơn Nhất, từ đó cung cấp thông tin làm cơ sở cho việc xây dựng các giải pháp.

- Thông qua thuận lợi và khó khăn, trên cơ sở thực trạng phân tích được, bám

sát định hướng phát triển của Eximbank từ đó nghiên cứu xây dựng các giải pháp

nhằm nâng cao phương thức thanh toán tín dụng chứng từ tại Eximbank - Chi

nhánh Tân Sơn Nhất trong thời gian tới.

5. Kết cấu của đề tài

Gồm ba chương như sau:

- Chương 1: Cơ sở lý luận về thanh toán xuất nhập khẩu bằng phương thức tín

dụng chứng từ.

- Chương 2: Thực trạng hoạt động thanh toán xuất nhập khẩu bằng phương thức

tín dụng chứng từ tại Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất.

- Chương 3: Giải pháp - kiến nghị nâng cao phương thức thanh toán tín dụng

chứng từ tại Eximbank - Chi nhánh Tân Sơn Nhất