Mục Lục

Lời mở đầu 1

Chương I. Cơ sở lý luận về thanh toán quốc tế 3

I. Khái niệm và vai trò của thanh toán quốc tế 3

1. Khái niệm về thanh toán quốc tế 3

2. Vai trò của thanh toán quốc tế 5

21 Vai trò của thanh toán quốc tế đối với hoạt động kinh tế quốc dân 5

22.Vại trò của thanh toán quốc tế đối với hoạt động kinh doanh

của ngân hàng. 6

II. Quá trình phát triển nghiệp vụ thanh toán quốc tế. 8

1. Giai đoạn thanh toán quốc tế tự do và nhiều bên trước

khủng hoảng TBCN (1929). 8

11 Tự do mua bán ngoại hối. 8

12 Vốn ngắn hạn và dài hạn tự do lưu động trên thế giới. 8

13 Tự do xuất nhập khẩu vàng. 8

14 Thị trường tự do về ngoại hối và vàng. 8

15 Thanh toán quốc tế nhiều bên. 9

2. Giai đoạn thanh toán quốc tế trong khuôn khổ hiệp

định (sau 1933). 9

3Đăc. trưng của hoạt động thanh toán quốc tế trong giai đoạn

hiện nay 10

31 Đồng đô la Mỹ (USD) không còn là đồng tiền chuẩn

duy nhất trong thanh toán quốc tế. 10

32 Trên thế giới vẫn còn tồn tại hai chế độ quản chế ngoại

hối đối đầu nhau. 11

33 Các liên minh tiền tệ, tín dụng ra đời và ngày càng có

vai trò quan trọng đối với các quốc gia. 11

III. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động thanh toán quốc tế. 13

1. Cán cân thanh toán quốc tế. 13

11 Khái niệm về cán cân thanh toán quốc tế. 13

12 Các hang mục của cán cân thanh toán quốc tế. 13

13 Mối quan hệ và sự điều chỉnh cán cân thanh toán quốc tế. 14

2. Tỷ giá hối đoái. 14

21 Khái niệm tỷ giá hối đoái. 14

22 Các loại tỷ giá. 15

23 Vai trò của tỷ giá hối đoái. 16

IV. Giới thiệu về phương thức thanh toán tín dụng chứng từ. 17

1. Khái niệm về phương thức thanh toán tín dụng chứng từ. 17

2Cạc bên tham gia. 18

21.Cạc bên tham gia trong phương thức tín dụng chứng từ gồm có: 18

22.Quyện lợi và nghĩa vụ của các bên tham gia. 18

3. Quy trình thanh toán theo phương thức tín dụng chứng từ 19

4. Thư tín dụng. (LC/) 20

41 Khái niệm thư tín dụng. 20

42 Nội dung chủ yếu của một thư tín dụng. 21

43 Các loại thư tín dụng. 22

43.1.Thự tín dụng có thể huỷ bỏ (Revocable LC/) 22

43.2 Thư tín dụng không thể huỷ bỏ (Irrevocable LC/). 23

43.3.Thự tín dụng không thể huỷ bỏ có xác nhận

(Confirmed irrevocable LC/). 23

43.4.Thự tín dụng không thể huỷ bỏ miễn truy đòi

(Irrevocable without recourse LC/) 23

43.5 Thư tín dụng chuyển nhượng (Transferable LC/). 23

43.6.Thự tín dụng tuần hoàn (Revolving LC/). 23

43.7 Thư tín dụng giáp lưng (Back to back LC/). 24

43.8 Thư tín dụng đối ứng (Reciprocal LC/). 24

43.9 Thư tín dụng dự phòng (Stand-by LC/). 24

43.10 Thư tín dụng thanh toán dần dần về sau

(Deferred payment LC/). 24

43.11 Thư tín dụng có điều khoản đỏ (Red clause LC/). 24

44 Lợi ích của thư tín dụng. 25

5. Ưu nhược điểm của phương thức thanh toán tín dụng

chứng từ 25

51 Ưu điểm 25

52 Nhược điểm 26

52.1 Nguyên nhân gây ra rủi ro. 26

52.2 Những rủi ro thường xảy ra. 27

Chương II. Thực trạng hoạt động thanh toán quốc tế

theo phương thức tín dụng chứng từ tại Ngân hàng

Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) 30

I. Tổng quan về Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (NHNTVN) 30

1. Lịch sử hình thành NHNTVN 30

2. Cơ cấu tổ chức của NHNTVN. 31

21 Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý và điều hành: 33

22.Cợ cấu tổ chức bộ máy giúp việc: 33

23 Nội dung và phạm vi hoạt động của NHNT: 34

II. Kết quả hoạt động kinh doanh của NHNTVN 34

1. Công tác huy động vốn và sử dụng vốn 34

11.Tộng nguồn vốn 36

12 Công tác huy động vốn 36

12.1 Nguồn vốn huy động từ thị trường I 36

12.2 Nguồn vốn huy động từ trị trường II 37

13 Tình hình sử dụng vốn 37

2Tịnh hình hoạt động thanh toán xuất nhập khẩu tại

Vietcombank những năm gần đây 38

3. Các hoạt động khác 40

31 Tình hình kinh doanh ngoại tệ tại Vietcombank 40

32 Phát hành và thanh toán thẻ tín dụng 41

33 Công tác đối ngoại 42

34 Công nghệ ngân hàng 42

4Kệt quả hoạt động kinh doanh của Vietcombank 42

III. Thực trạng hoạt động thanh toán quốc tế theo phương thức

tín dụng chứng từ tại VCB. 44

1Vặn bản pháp lý quy định về hoạt động thanh toán quốc tế. 44

2. Quy trình nghiệp vụ thanh toán theo phương thức

tín dụng chứng từ tại Vietcombank 45

21.Vietcombank. với trách nhiệm là ngân hàng thông báo

LC/ - (Advising bank) 45

21.1 Nhận LC/ và tư vấn cho khách hàng 45

21.1.1 Nhận LC/ từ ngân hàng tại nước ngoài gửi đến và

thông báo cho người hưởng lợi Việt Nam. 45

21.1.2 Nghiên cứu LC/ để tư vấn cho khách hàng tại Việt nam 46

21.2 Sửa đổi LC/ 47

22 Vietcombank với trách nhiệm là ngân hàng thương

lượng trong thanh toán xuất khẩu ( the negotiating bank) 48

22.1 Nhận chứng từ do khách hàng gửi đến và kiểm tra chứng từ 48

22.1.1 Kiểm tra hối phiếu ( drafts, bill of exchange ) 49

22.1.2 Kiểm tra hoá đơn thương mại ( commercial invoice) 50

22.1.3 Kiểm tra vận đơn (transport document) 50

22.1.4 Kiểm tra bảo hiểm đon+ insurance policy) 51

22.1.5 Kiểm tra các loại chứng từ khác 51

22.2 Gửi bộ chứng từ đòi tiền 52

22.3 Thanh toán LC/ 53

22.3.1 Chiết khấu truy đòi (negotiate) 54

22.3.2 Chiết khấu miễn truy đòi 55

3. Tình hình hoạt động thanh toán xuất khẩu tại Vietcombank

theo phương thức tín dụng chứng từ (TDCT) 56

31 Doanh số, tỷ trọng của phương thức TDCT so với

phương thức khác trong thanh toán xuất khẩu tại Vietcombank 57

32 Tình hình thị trường Vietcombank tham gia thanh

toán xuất khẩu theo phương thức tín dụng chứng từ 59

33.Tịnh hình khách hàng. 61

34.Tịnh hình các mặt hàng xuất khẩu được thanh toán

bằng phương thức tín dụng chứng từ qua Vietcombank 63

IV. Đánh giá hoạt động thanh toán quốc tế theo phương thức

tín dụng chứng từ tại Vietcombank 64

1. Các thành công mà Vietcombank đã đạt được 64

2. Những vướng mắc khó khăn 66

21.Khọ khăn trong quy trình nghiệp vụ thanh toán xuất khẩu bằng LC/ 66

22 Các khó khăn từ phía ngân hàng 67

3. Những vấn đề đặt ra cần hoàn thiện 69

31.Quạn điểm về xu thế hội nhập quốc tế của hoạt động

thanh toán quốc tế 69

32 Nhìn nhận thanh toán quốc tế là một dichvu. trong

hoạt động kinh doanh của ngân hàng 69

33.Dưa. vào yếu tố ngân hàng để đưa ra giải pháp 70

Chương III. Phương hướng và giải pháp hoàn thiện

hoạt động thanh toán quốc tế theo phương thức tín dụng

chứng từ tại Vietcombank 71

I. Phương hướng hoạt động thanh toán quốc tế theo phương thức

tín dụng chứng từ tại Vietcombank trong thời gian tới 71

II. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động thanh toán

quốc tế theo phương thức tín dụng chứng từ tại Vietcombank 73

1Hoạn thiện quy trình thanh toán tín dụng chứng từ hàng xuất 73

11.Quỵ định về kiểm tra LC/ 73

12.Bộ sung một số quy định về việc thực hiện các loại LC/ 73

13. Thời gian làm thủ tục thanh toán 73

2. Phát triển thêm một số nghiệp vụ thanh toán 74

21 Triển khai nghiệp vụ chiết khấu chứng từ 74

22 Thực hiện thanh toán trả tiền ngay đối với thanh toán xuất khẩu 75

23 Thực hiện thanh toán theo đúng ngày giá trị 76

3Phạt triển đòng bộ các dịch vụ ngân hàng, nâng cao năng lực cạnh tranh. 73

31.Tại trợ xuất khẩu 77

32.Mụa bán ngoại tệ 77

33.Tự vấn thương mại 77

4Thưc. hiện một chính sách khách hàng hấp dẫn, phân tích đối thủ

cạnh tranh và áp dụng marketing ngân hàng và hoạt động

thanh toán xuất khẩu 77

5Mợ rộng và nâng cao quan hệ đối ngoại. 78

6Tặng cường công tác tổ chức và đào tạo cán bộ. 78

7Đội mới công nghệ ngân hàng, ứng dụng các công nghệ

hiện đại nhàm nâng cao chất lương, hiệu quả thanh toán. 79

III. Một số kiến nghị 81

1Môt. số kiến nghị đối với Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước 81

2. Một số kiến nghị đối với Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam 82

3. Một số kiến nghị đối với các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu 82

Kết Luận 84

Tài liệu tham khảo 85

Lời nói đầu

Sau hơn 15 năm thực hiện chính sách mở cửa nền kinh tế, hội nhập và phát triển. Kinh tế Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn. Có được những thành tựu đó một phần la do công đóng góp của hoạt động xuất nhập khẩu. Trong thời gian qua, hoạt động xuất khẩu đã đem về cho đất nước lượng ngoại tệ đáng kể, góp phần tăng dự trữ ngoại tệ, trang trải một phần cho nhu cầu nhập khẩu, phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hoá- hiện đại hoá đất nước, đưa nước ta hội nhập với nền kinh tế khu vực và trên thế giới.

Hoạt động xuất khẩu của Việt Nam không thể đạt được những thành tựu như vậy nếu không có sự hậu thuẫn từ phía các ngân hàng thương mại, trong đó không thể kể đến Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam. Thanh toán quốc tế nói chung và thanh toán xuất khẩu nói riêng luôn là thế mạnh của NHNTVN. Hiện nay, trong các phương thức thanh toán quốc tế, phương thức thanh toán tín dụng chứng từ được xem là phương thức thanh toán thông dụng và an toàn nhất. Với quy trình nghiệp vụ chặt chẽ, trang thiết bị hiện đại và quan trọng hơn cả là đội ngũ thanh toán viên được trang bị đầy đủ kiến thức, trình độ nghiệp vụ chuyên môn, NHNTVN luôn duy trì được vị trí của mình là ngân hàng có bề dày kinh nghiệm nhất và là ngân hàng chiếm tỷ trọng cao nhất trong cả nước về doanh số thanh toán bằng phương thức tín dụng chứng từ.

Qua quá trình thực tập tại NHNTVN, được làm quen và tìm hiểu về hoạt động thanh toán xuất khẩu của ngân hàng, em đặc biệt chú ý đến phương thức tín dụng chứng từ. Nhằm đưa ra một vài giải pháp nhằm hoàn thiện hơn công tác thanh toán xuất khẩu bằng phương thức tín dụng chứng từ tại NHNTVN và vận dụng những kiến thức đã học vào thực tiễn, em chọn đề tài: " Giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động thanh toán xuất khẩu theo phương thức tín dụng chứng từ tại Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam" làm chuyên đề thực tập cho mình.

Kết cấu chuyên đề gồm 3 phần:

Chương I: Cơ sở lý luận khoa học về thanh toán quốc tế

Chương II: Thực trạng hoạt động thanh toán xuất khẩu theo phương thức tín dụng chứng từ tại Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam

Chương III: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện hoạt động thanh toán xuất khẩu tại Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam

Với thời gian thực tập 4 tháng và vốn kiến thức tĩch luỹ được còn hạn chế, bởi vậy chuyên đề thực tập của em còn nhiều thiếu sót. Em rất mong được sự góp ý của các thầy giáo và các cán bộ phòng thanh toán xuất khẩu -VCB.

Để hoàn thành chuyên đề thực tập này, em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của các cán bộ Phòng thanh toán xuất khẩu tại Ngân hàng Ngoại thương trung ương và sự hướng dẫn, bảo ban tận tình của thầy giáo PGSTS. Nguyễn Duy Bột và thầy giáo ThS. Nguyễn Trọng Hà