Sau hơn mười năm năm thực hiện đường lối đổi mới của Đảng và Nhà nước ta, sản xuất nông nghiệp đã có những bước phát triển khá toàn diện với tốc độ tăng trưởng cao (4,2%/ năm), không những đảm bảo an ninh lương thực quốc gia mà còn phục vụ xuất khẩu. Cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn chuyển dịch theo hướng tiến bộ, sản xuất nông nghiệp nước ta từng bước chuyển sang nền sản xuất hàng hoá với sự phát triển của kinh tế hộ, kinh tế trang trại. Cơ sở vật chất kĩ thuật và cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng mới và nâng cấp đã tạo điều kiện vật chất thuận lợi để đẩy nhanh quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn. Đối với rau quả, nhờ các điều kiện nông học, kinh tế đa dạng, nhiều loại rau quả được trồng và sản xuất tại Việt Nam. Sản lượng rau quả nói chung đều tăng, tuy nhiên giữa các loại sản phẩm có sự khác biệt đáng kể. Hầu hết các loại rau quả là do số lượng lớn các hộ quy mô nhỏ trồng trên đất lúa trong vụ đông, trên đất luân canh và xen vụ, hoặc trong vườn nhà. Một số vùng chuyên canh sản xuất cây ăn quả quy mô lớn đã bước đầu được hình thành. Sản lượng rau quả không những đáp ứng tiêu dùng trong nước mà còn xuất khẩu, những thị trường mới như Châu Âu, Mỹ và Nhật cũng được khai thác. Những mặt hàng xuất khẩu chính: dứa, vải, nhãn, chuối, măng tre, nấm, nước quả và rau tươi. Tuy nhiên nông nghiệp Việt Nam cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn. Cùng với những khó khăn về thời tiết, những biến động bất lợi về thị trường và giá cả nông sản trong nước và thế giới cũng là những thách thức ảnh hưởng trực tiếp đến đầu ra của sản phẩm nông nghiệp nước ta. Trong vài năm gần đây kim nghạch xuất khẩu rau, quả không ổn định: năm 2000 đạt 200 triệu USD, tăng 90,5% so với năm trước, tương tự năm 2001 đạt 330 triệu USD( tăng 65%), năm 2002 đạt 201 triệu USD (giảm 39%), năm 2003 đạt 151,5 triệu USD (giảm 24,6%). Tỷ trọng kim nhạch xuất khẩu rau, quả so với tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thuỷ sản dao động 3-7%. Trong khi sức cạnh tranh của hàng nông sản Việt Nam còn hạn chế thì nhiều nước tranh thủ thời cơ giảm giá xuất khẩu nông sản để tăng khả năng cạnh tranh với hàng nông sản Việt Nam về một số mặt hàng, trong đó có rau quả. Đặc biệt đối với một số thị trường “ khó tính” như Nhật Bản, rau quả được nhập vào Nhật Bản được kiểm tra rất kỹ lưỡng theo các tiêu chuẩn chất lượng và an toàn vệ sinh rất khắt khe. Trong các nước xuất khẩu rau quả vào thị trường Nhật Bản, Việt Nam được xếp thứ 20, trong khi đó Nhật Bản là một trong những nước tiêu thụ rau quả lớn nhất thế giới. Thời điểm Việt Nam gia nhập các tổ chức thương mại thế giới và khu vực đến gần hơn thì tính chất cạnh tranh hàng nông sản trên thị trường càng quyết liệt, đặc biệt đối với rau quả cần có một cơ cấu hợp lý, chất lượng, vệ sinh thực phẩm tốt và phát triển các loại rau quả có tính chất đặc sắc Việt Nam. Đó chính là thử thách mới đối với nông nghiệp Việt Nam trong những năm đầu thế kỷ 21. Vì vậy, vấn đề đặt ra đối với sản xuất nông nghiệp Việt Nam nói chung và sản xuất rau quả nói riêng là mở rộng thị trường tiêu thụ rau quả và nâng cao khả năng cạnh tranh của rau quả Việt Nam so với các nước khác.

Trên cơ sở những bài viết, các công trình nghiên cứu khoa học về thị trường rau quả ,cùng với sự giúp đỡ của thầy cô và nỗ lực của bản thân, em xin đưa ra một số giải pháp nhằm mở rộng thị trường rau quả của Việt Nam nói chung và mở rộng sang thị trường Nhật Bản nói riêng trên cơ sở những lý luận chung về thị trường xuất khẩu, sự phát triển thị trường rau quả những năm qua. Đề tài gồm các phần sau:

Chương I: Cơ sơ lý luận và thực tiễn về thị trường xuất khẩu thị trường rau quả.

Chương II: Thực trạng về thị trường rau quả của Việt Nam sang thị trường rau quả Nhật Bản.

Chương III: Phương hướng và các giải pháp mở rộng thị trường rau quả của Việt Nam sang Nhật Bản.