1. Sự cần tiết của việc lập kế hoạch và tiền lương

Trong cơ chế bao cấp kế hoạch hóa tập trung như trước đây, kế hoạch hóa được hiểu như là một công cụ lãnh đạo của nhà nước XHCN thống nhất từ trên xuống đối với tất cả các ngành, các xí nghiệp, các địa phương nhằm đạt được mục tiêu đã định. Kế hoạch ở các đơn vị được lập trên cơ sở các chỉ tiêu pháp lệnh do cấp trên yêu cầu, do vậy nhiều khi tách rời với khả năng và mục tiêu của doanh nghiệp.

Do tính chất tập trung bao cấp nên sản phẩm được đảm bảo cả ở đầu vào và đầu ra. Quá trình hạch toán kinh tế không thực chất vì vậy việc lập và thực hiện kế hoạch không gắn liền với lợi ích kinh tế, không khuyến khích được tính năng động sáng tạo trong quá trình sản xuất. Kế hoạch hóa trong thời kỳ này không được xây dựng trên cơ sở cân đối giữa mục tiêu và năng lực, không gắn liền sản xuất với thị trường, việc thực hiện kế hoạch ít quan tâm đến hiệu quả.

Chuyển đổi sang nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước thì doanh nghiệp được nhà nước trao quyền tự chủ trong sản xuất, kinh doanh và Nhà nước chỉ đóng vai trò định hướng, điều tiết thông qua các chính sách kinh tế vĩ mô. Chính sách kinh tế mở cửa mang lại nhiều cơ hội song cũng đem đến không ít những khó khăn thách thức. Lúc này các doanh nghiệp phải hoạt động trong môi trường cạnh tranh, buộc các doanh nghiệp phải có chiến lược và kế hoạch kinh doanh đúng đắn để phát huy mọi tiềm năng bên trong cũng như nắm bắt các thuận lợi, khắc phục các trở ngại khó khăn để tồn tại và phát triển

Mọi quá trình sản xuất phải có sự kết hợp của 3 yếu tố: lao động, tư liệu lao động và đối tượng lao động. Nhưng lao động chính là yếu tố đóng vai trò quyết định và là động lực quyết định của mọi quá trình sản xuất kinh doanh.

Tiền lương là thu nhập bằng tiền của người lao động được người sử dụng lao động trả tùy theo giá trị và giá trị sử dụng của sức lao động đồng thời tuân theo quy định của pháp luật về lao động. Tiền lương phải thỏa mãn được các yêu cầu sau:

+ Tiêng lương cần phải phản ánh những yêu cầu của quy luật thị trường với hàng hóa sức lao động, đó phải là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động. Tiền lương trả cho người lao động phải tương xứng với những chi phí mà xã hội, gia đình và cá nhân người lao động đã bỏ ra