Hiện nay, các hoạt động thương mại quốc tế ngày càng phát triển ở hầu khắp các quốc gia. Một trong các công cụ đắc lực của các hoạt động đó chính là tỷ giá hối đoái.

Thậm chí những mối quan tâm về tỷ giá đã đóng một vai trò ngày càng quan trọng trong việc hoạch định các chính sách. Nếu Ngân hàng trung ương không muốn để đông tiền nước mình sụt giá nó có thể theo đuổi một chính sách tiền tệ thắt chặt, giảm bớt cung nội tệ để năng lãi suất trong nước, làm cho đồng tiền của nước mình tăng giá và ngược lại.

Đối với Việt Nam, sau 20 năm đổi mới, các hoạt động thương mại quốc tế có sự tham gia của nước ta ngày càng nhiều, hoạt động của thị trường tiền tệ liên ngân hàng dần rõ nét. Cùng với nó, thị trường chứng khoán của Việt Nam cũng đã hình thành và đang trên đà phát triển. Tất cả các hoạt động đó đều liên quan trực tiếp đến tỷ giá hối đoái.

Để hiểu về tỷ giá hối đoái, trước hết chúng ta nên đi từ khái niệm ngoại tệ và ngoại hối. Ngoại tệ là đồng tiền của nước ngoài do một nước khác phát hành nhưng phải là một phương tiện chi trả có hiệu lực trong thanh toán. Ngoại hối bao gồm ba yếu tố cơ bản: Ngoại tệ, vàng, chứng từ có giá trị ngoại tệ như các cổ phiếu lưu hành bằng ngoại tệ, hối phiếu, chứng khoán có giá trị... Trong đó, đối với hối phiếu, thời hạn hiệu lực của hối phiếu tuỳ thuộc vào kỳ hạn của hối phiếu đó; còn đối với các chứng từ có giá khác như trái khoán, trái phiếu khi hết hạn phải quay lại nơi phát hành để lấy cả gốc và lãi. Khi ngoại hối là vàng thì đó là phao cứu hộ cho sự ổn định tiền tệ quốc gia bởi lẽ nó là phương tiện chị trả cuối cùng trong thanh toán quốc tế. Vàng có khả năng chuyển sang bất kỳ ngoại tệ mạnh nào mà chủ sở hữu mong muốn. Qua đó có thể thấy, thị trường ngoại hối là nơi diễn ra các hoạt động mua bán ngoại hối kể trên.

Có rất nhiều quan điểm về khái niệm tỷ giá, thông thường theo từng trường phái lại có các khái niệm khác nhau. Theo quan điểm cổ điển, tỷ giá là so sánh ngang giá vàng trong nội dung đồng tiền của mỗi nước, quan điểm này chỉ đúng ở chế độ tỷ giá cố định. Sau đó, đánh dấu một bước phát triển mới trong nhận thức, các nhà kinh tế học theo trường phái tự nhiên quan niệm tỷ giá là một con số dùng để chuyển đổi từ đồng tiền nước nay sang đồng tiền nước khác.

Theo các nhà kinh tế học hiện đại, tỷ giá được hiểu đơn giản là giá của đồng ngoại tệ trên thị trường ngoại hối. Với cách định nghĩa này, tỷ giá tăng lên cũng có nghĩa là giá của đồng bản tệ giảm xuống. Mặt khác tỷ giá cũng có thể được hiểu là giá của đồng nội tệ, nếu theo cách hiểu này thì tỷ giá tăng có nghĩa là giá của đồng nội tệ tăng.

Trong nền kinh tế mở, tốc độ toàn cầu hoá nền kinh tế diễn ra rất nhanh. Tác động của hệ thống tài chính vượt ra khỏi ranh giới một quốc gia để tác động đến hoạt động của các nền kinh tế khác.Sự tác động này lớn hay nhỏ phụ thuộc vào mức độ hướng ngoại của nền kinh tế đó. Một sự biến động của tỷ giá hối đoái sẽ tác động đến hoạt động kinh tế trong nước, đặc biệt là hoạt động xuất nhập khẩu.

Tuy có tác động lớn như vậy nhưng qua sự phân tích ở trên, tỷ giá hối đoái cũng không thể tránh được những tác động nội tại cũng như từ bên ngoài đối với nền kinh tế. Từ những nhân tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái các ngân hàng trung Ương đã tìm ra những biện pháp để ổn định tỷ giá, làm cho tỷ giá trở nên có lợi cho nền kinh tế.

Cũng theo đó, hoạt động của ngân hàng trung ương Việt Nam đã có những biện pháp tích cực để tránh tác hại khó có thể lường trước được của tỷ giá đối với mọi hoạt động kinh tế xã hội, tạo nên những bước phát triển vững chắc của nền kinh tế Việt Nam trong điều kiện kinh tế mở, hội nhập.

Lời nói đầu

Nội dung

I. Lý luận chung về tỷ giá hối đoái

II. Các nhân tố ảnh hưởng đến tỷ giá và tác động của nó đối với nền kinh tế.

Kết luận