Tại nhiều quốc gia, các khu công nghệ cao đã chứng tỏ là một mô hình hiệu quả,

góp phần vào tăng trưởng kinh tế và nâng cao năng lực khoa học và công nghệ

(KH&CN) của đất nước. Bài viết dưới đây giới thiệu kinh nghiệm của một số khu công

nghệ cao tiêu biểu, đặc biệt là của Trung Quốc, một quốc gia có thời gian phát triển mô

hình này hơn 15 năm và đã gặt hái được những thành công nhất định, hơn nữa lại có

nhiều điểm tương đồng với hoàn cảnh của Việt Nam

I. KHÁI QUÁT

11.. Khái niệm về khu công nghệ cao

Trên thế giới hiện nay có khoảng 800 khu công nghệ được xếp vào loại khu công

nghệ cao (KCNC) với nhiều loại mô hình khác nhau. Đây là những nơi đã được Chính

phủ các nước sở tại dành nhiều điều kiện ưu đãi để khuyến khích các nhà đầu tư, nhà

khoa học vào làm việc, nghiên cứu, ứng dụng và cho ra đời các sản phẩm mới có hàm

lượng khoa học công nghệ cao. Các KCNC đều có chung 3 chức năng hoạt động cơ bản:

nghiên cuu-phăt' triển (R&D) phục vụ thương mại hoá sản phẩm công nghệ cao; ươm tạo

doanh nghiệp công nghệ và dịch vụ hỗ trợ sản xuất các sản phẩm công nghệ cao. Một đặc

trưng cơ bản không thể thiếu để các khu, vùng này phát triển là phải gắn liền với nguồn

nhân lực từ một hay vài trường đại học kề bên chúng. Các dạng mô hình được sắp xếp

theo 5 loại, tuỳ theo diện tích, gồm:

 Công viên khoa học truyền thống (Traditional Science Park);

 Thành phố khoa học (Science City hay Technopolis);

 Công viên đổi mới công nghệ (Technology Innovation Park- TIP);

 Trung tâm công nghệ (Technology Center);

 Công viên khoa học chuyên ngành (Special Science Park).

Thành phố khoa học với diện tích rộng lớn hàng trăm km2 trở lên, tạo thành một

vùng khoa học đô thị đặc trưng. Ví dụ, Khu Thung lũng Silicon vùng San Fracico (Mỹ);

Khu Tsucuba (Nhật Bản), Khu Trung Quan Thôn (Trung Quốc); Khu Sophia Antipolis

(Pháp), Thành phố Akademgorod của Nga hiện nay đã biến đổi từ Thành phố khoa học

bao cấp thành Khu sản xuất phần mềm rất lớn; Khu Banglore (Ấn Độ).

KCNC, khu công nghiệp kỹ thuật cao (High Technology Park, Technology Prk,

High-Tech Industry Park) với diện tích trung bình từ 300-2000. ha, thường ở kề cận một

thành phố mẹ có hoạt động công nghiệp lớn. Ví dụ Triangle Research Park ở North

Carolina (Mỹ), khu Austin (Texas, Mỹ); KCNC Lyon, khu Mezt (Pháp), khu Cyber City

(Dubai), KCNC Trường Giang nằm trong vùng đô thị mới Phố Đông, Thượng Hải...

Công viên khoa học (Science park, Reseach park) có diện tích khoảng vài chục

hecta, thường tập trung hoạt động R&D sản phẩm công nghệ cao, thành phần sản xuất

sản phẩm chiếm diện tích nhỏ nhưng sản phẩm mang hàm lượng R&D rất lớn. Các công

viên khoa học ở Cambrige (Anh), Grenoble (Pháp), Khu công nghệ Thái Lan, các Khu

KIST, Tabuc (Hàn Quốc). Mô hình mới được xếp loại là "KCNC thế hệ thứ ba"