MỤC LỤC

MỞ ĐẦU

CHƯƠNG 1

NGÀNH CÔNG NGHIỆP DỆT MAY VÀ RỦI RO XUẤT KHẨU HÀNG DỆT MAY

01

1.1. Tình hình xuất khẩu hàng dệt may của thế giới

01

1.1.1. Vai trò và đặc điểm của ngành dệt may trong nền kinh tế và thương mại

thế giới

01

1.1.1.1. Vai trò của dệt may trong nền kinh tế thế giới

01

1.1.1.2. Đặc điểm của buôn bán quốc tế hàng dệt may

02

a. Đặc điểm về nhu cầu và tiêu thụ

02

b. Đặc điểm về sản xuất

03

c. Đặc điểm về thị trường

04

1.1.2. Tình hình xuất khẩu hàng dệt may thế giới

04

1.2. Thị trường dệt may Hoa Kỳ và luật lệ liên quan đến hàng dệt may

09

1.2.1.Thị hiếu thị trường Hoa Kỳ đối với hàng dệt may

09

1.2.2.Tình hình nhập khẩu hàng dệt may của thị trường Hoa Kỳ

11

1.3. Rủi ro xuất khẩu hàng dệt may

13

1.3.1. Khái niệm rủi ro

13

1.3.2. Phân loại rủi ro xuất khẩu

15

1.3.2.1. Nhóm rủi ro xuất khẩu do các yếu tố khách quan mang lại

15

a. Rủi ro do thiên tai

15

b. Rủi ro chính trị, pháp lý

15

c. Rủi ro lạm phát

16

d. Rủi ro hối đoái

16

e. Rủi ro do chính sách ngoại thương thay đổi

16

1.3.2.2. Nhóm rủi ro do các yếu tố chủ quan mang lại

17

a. Rủi ro do thiếu vốn

17

b. Rủi ro do thiếu thông tin

17

c. Rủi ro do năng lực quản lý kém

17

d. Rủi ro do thiếu trình độ chuyên môn nghiêp vụ

18

1.4. Kinh nghiệm của Trung Quốc trong việc kiểm soát rủi ro xuất khẩu hàng dệt may

18

2

1.4.1. Kinh nghiệm kiểm soát rủi ro trong xuất khẩu hàng dệt may của các doanh nghiệp dệt may Trung Quốc

1.4.2. Kinh nghiệm kiểm soát rủi ro trong xuất khẩu hàng dệt may của chính phủ Trung Quốc

Kết luận chương 1

19

19

CHƯƠNG 2

THỰC TRẠNG CÁC RỦI RO TRONG XUẤT KHẨU HÀNG DỆT MAY SANG HOA KỲ TẠI CÁC DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ VIỆT NAM

22

2.1. Tình hình xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam

22

2.2. Xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam vào Hoa Kỳ

26

2.3. Rủi ro từ môi trường bên ngoài

30

2.3.1. Cạnh tranh từ các nước đối thủ cạnh tranh

30

2.3.2. Các hàng rào của Hoa Kỳ đối với hàng dệt may Việt Nam

34

2.3.2.1. Chế độ hạn ngạch

34

2.3.2.2. Khai báo xuất xứ hàng dệt may

34

2.3.2.3. Tiêu chuẩn về hàng dễ cháy

35

2.3.2.4. Các quy tắc, luật định khác

35

2.3.3. Luật pháp và quy chế của VN lên hàng dệt may xuất khẩu

36

2.4. Rủi ro từ bản thân doanh nghiệp

40

2.4.1. Rủi ro trong đàm phán, soạn thảo, ký kết hợp đồng

40

2.4.1.1. Rủi ro trong khâu đàm phán

40

2.4.1.2. Rủi ro trong khâu soạn thảo và ký kết hợp đồng

42

2.4.2. Rủi ro trong khâu thực hiện hợp đồng

45

2.4.2.1. Rủi ro liên quan đến quota

45

2.4.2.2. Rủi ro trong khâu chuẩn bị hàng hóa xuất khẩu

47

a. Rủi ro trong khâu chuẩn bị nguyên phụ liệu

47

b. Rủi ro trong khâu may và duyệt mẫu

50

c. Rủi ro trong khâu sản xuất

50

d. Rủi ro trong khâu kiểm tra chất lượng hàng hóa

53

e. Rủi ro trong khâu thủ tục Hải quan

55

f. Rủi ro trong khâu chuẩn bị chứng từ

56

2.4.3. Rủi ro trong thanh toán và thanh lý hợp đồng

58

2.4.3.1. Rủi ro trong khâu thanh toán

58

2.4.3.2. Rủi ro trong thanh lý hợp đồng

58

Kết luận chương 2

3

CHƯƠNG 3

CÁC GIẢI PHÁP GIẢM THIỂU RỦI RO TRONG XUẤT KHẨU SANG HOA KỲ CHO CÁC DOANH NGHIỆP DỆT MAY VỪA VÀ NHỎ VIỆT NAM

60

3.1. Các giải pháp giảm thiểu rủi ro từ môi trường bên ngoài

60

3.1.1. Tham gia hoạt động trong chuỗi liên kết, hiệp hội

61

3.1.2. Cập nhật, theo dõi thông tin liên quan đến dệt may thường xuyên

62

3.2. Các giải pháp giảm thiểu rủi ro từ bản thân doanh nghiệp

63

3.2.1. Tái cấu trúc tổ chức theo quản lý chuyên nghiệp

63

3.2.1.1. Ban Giám đốc

64

3.2.1.2. Bộ phận kinh doanh

66

a. Bộ phận theo dõi đơn hàng

66

b. Bộ phận xuất nhập khẩu

67

3.2.1.3. Bộ phận kho

68

3.2.1.4. Bộ phận sản xuất

68

a. Bộ phận kỹ thuật (mẫu)

68

b. Bộ phận sản xuất

69

c. Bộ phận kiểm tra chất lượng

70

3.2.1.5. Bộ nhận nhân sự

71

3.2.1.6. Bộ phận kế toán

71

3.2.2. Aùp dụng các tiêu chuẩn quốc tế vào hoạt động sản xuất của doanh nghiệp

72

3.2.2.1. Hệ thống quản lý chất lượng (ISO – 9001)

72

a. Trách nhiệm lãnh đạo

72

b. Xây dựng hệ thống chất lượng

73

c. Xem xét hợp đồng

73

d. Kiểm soát thiết kế

73

e. Kiểm soát các nguyên phụ liệu do khách hàng cungcấp

73

f. Kiểm soát quá trình

73

g. Kiểm doát sản phẩm không phù hợp

74

h. Hoạt động phòng ngừa và khắc phục

74

i. Xếp dỡ, lưu kho, đóng gói, bảo quản và giao hàng

74

j. Đào tạo

74

3.2.2.2. Trách nhiệm của Công ty đối với xã hội (SA – 8000)

74

a. Lao động trẻ em

75

b. Lao động cưỡng bức

75

c. Sức khoẻ và an toàn

75

4

d. Phân biệt đối xử

75

e. Thực thi kỷ luật

75

f. Giờ làm việc

75

g. Lương và phúc lợi

76

3.2.3. Nâng cao chất lượng quản lý trong quá trình lên kế hoạch và thực hiện đơn hàng

76

3.2.3.1. Chuyên nghiệp hoá hoạt động

76

3.2.3.2. Quản lý tốt hệ thống tin trong nội bộ doanh nghiệp cũng như với bên ngoài

78

3.2.3.3. Đầu tư trang thiết bị cần thiết hỗ trợ cho hoạt động của doanh nghiệp

78

3.2.3.4. Tổ chức tốt khâu chuẩn bị nguyên vật liệu cũng như các điều kiện cần thiết để đảm bảo đúng tiến trình sản xuất

79

3.2.3.5. Tổ chức sản xuất và giao hàng theo đúng kế hoạch

80

a. Chuẩn bị sản xuất

80

b. Sản xuất

80

c. Kiểm hàng và xuất hàng

81

3.2.4. Chuyển hướng hoạt động để luôn được chủ động trong sản xuất

81

3.2.4.1. Chuyển dần từ gia công sang tự sản xuất xuất khẩu

81

3.2.4.2. Đa dạng khách hàng, không nên tập trung vào duy nhất thị trường Hoa Kỳ

82

3.3. Các kiến nghị đối với Chính phủ, cơ quan quản lý Nhà nước, Bộ, Ngành

83

3.3.1. Kiến nghị về chức năng tổ chức của Chính phủ, Bộ, ngành

83

3.3.2. Kiến nghị về chức năng hoạch định của Chính phủ, Bộ, ngành

84

3.3.2.1. Chính phủ cần phải tăng cường hơn nữa công tác cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa các khâu chứng từ

84

a. Về thủ tục xử lý công văn, yêu cầu, kiến nghị của thương nhân liên quan đến hạn ngạch

84

b. Về thủ tục cấp visa, C/O hàng dệt may

84

3.3.2.2. Bộ thương mại cần cải tiến trong các tiêu chí phân bổ hạn ngạch

85

3.3.2.3. Cần triển khai và tăng cường những công tác hỗ trợ cho doanh nghiệp dệt may

86

a. Hỗ trợ tạo nguồn cung cấp nguyên phụ liệu cho ngành dệt may

86

b. Các cơ quan liên kết với nhau để tạo điều kiện cho các

5

doanh nghiệp hoạt động dễ dàng hơn

87

3.3.2.4. Cơ quan Hải quan cũng nên đơn giản và cải cách các quy định phù hợp với thực tế

87

3.3.3. Giải pháp hoạch định chính sách đào tạo và quản lý nguồn nhân lực của Chính phủ

88

Kết luận chương 3

KẾT LUẬN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤ