Chương I: Lý luận cơ bản về doanh thu, chi phí và lợi nhuận doanh nghiệp.

1.1. Chi phí của doanh nghiệp

Mục tiêu cuối cùng của các doanh nghiệp là tối đa hoá giá trị tài sản cho các chủ sở hữu. Bởi vậy, doanh nghiệp phải bỏ ra những khoản chi phí nhất định trong quá trình thực hiện hoạt động kinh doanh. Tuỳ theo loại hình kinh doanh của doanh nghiệp mà tỷ trọng các bộ phận chi phí có thể không giống nhau và cũng tuỳ theo cách tiếp cận khác nhau, người ta có thể xem xét các loại chi phí dưới các giác độ khác nhau.

1.1.1. Chi phí sản xuất và chi phí tiêu thụ sản phẩm.

a. Chi phí sản xuất của doanh nghiệp             

Trong quá trình sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp phải tiêu hao các loại vật tư, nguyên vật liệu, hao mòn máy móc thiết bị, trả công cho người lao động v. v…Do vậy, có thể hiểu chi phí sản xuất của mét doanh nghiệp là biểu hiện bằng tiền của tất cả các hao phí về vật chất và về lao động doanh nghiệp phải bỏ ra để sản xuất sản phẩm trong mét thời kỳ nhất định. Các chi phí này phát sinh có tính thường xuyên và gắn liền với quá trình sản xuất sản phẩm. Do đặc điểm của chi phí sản xuất là chi phí hàng ngày gắn liền với từng vị trí sản xuất, từng loại sản phẩm và từng loại hoạt động sản xuất kinh doanh, việc tổng hợp, tính toán chi phí sản xuất cần được tiến hành trong từng khoảng thời gian nhất định, không phân biệt các sản phẩm sản xuất đã hoàn thành hay chưa. Để quản lý và kiểm tra chặt chẽ việc thực hiện các định mức chi phí, tính toán được kết quả tiết kiệm chi phí ở từng bộ phận sản xuất và toàn doanh nghiệp, kiểm tra và phân tích quá trình phát sinh chi phí và hình thành giá thành sản phẩm, ta cần phân loại chi phí sản xuất. Thông thường, ta có thể phân loại chi phí sản xuất như sau:

Thứ nhất: Phân loại chi phí sản xuất theo yếu tố, tức là sắp xếp các chi phí có cùng tính chất kinh tế vào mỗi loại, mỗi loại là một yếu tố chi phí, theo cách phân loại này chi phí sản xuất bao gồm 3 nhóm yếu tố sau: