PHẦN MỞ ĐẦU

1. Sự cần thiết và ý nghĩa của đề tài

Năm 2004, Chính phủ đã ban hành “Chương trình hành động quốc gia

thúc đẩy hợp tác Việt Nam – Châu Phi gian đoạn 2004-2010” với mục tiêu thúc

đẩy quan hệ hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và các nước Châu Phi. Theo

Chương trình này, đẩy mạnh quan hệ kinh tế thương mại là ưu tiên hàng đầu,

phấn đấu đưa kim ngạch trao đổi thương mại hai chiều Việt Nam – Châu Phi đạt

1 tỷ USD vào năm 2010, trong đó xuất khẩu của Việt Nam đạt 700 triệu USD.

Triển khai thực hiện các nội dung của Chương trình hành động quốc gia,

tới năm 2007, kim ngạch trao đổi thương mại hai chiều Việt Nam – Châu Phi đã

đạt 1.008 triệu USD, trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Châu Phi

đạt 683,5 triệu USD.

Điều đó cho thấy Châu Phi thực sự là thị trường tiềm năng cho hàng hoá

xuất khẩu của Việt Nam và chúng ta có khả năng tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa việc

xuất khẩu vào thị trường này. Điều này đặc biệt có ý nghĩa trong bối cảnh cạnh

tranh quốc tế ngày càng gay gắt và các doanh nghiệp Việt Nam cũng đứng trước

yêu cầu cần thúc đẩy phát triển các thị trường mới.

Để tăng cường xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Châu Phi, cần tiếp

tục có những nghiên cứu về thị trường Châu Phi, đánh giá đúng thực trạng hoạt

động xuất khẩu của Việt Nam sang Châu Phi thời gian qua. Từ đó xây dựng các

quan điểm, định hướng và giải pháp nhằm đẩy mạnh hơn nữa xuất khẩu của Việt

Nam sang thị trường Châu Phi.

Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn này, Vụ Thị trường Châu Phi, Tây Á, Nam

Á, Bộ Công Thương đã được giao chủ trì thực hiện đề tài khoa học cấp Bộ “Giải

pháp đẩy mạnh xuất khẩu vào thị trường Châu Phi”. Đề tài sẽ góp phần cung cấp

những luận cứ khoa học và thực tiễn để xây dựng chính sách thúc đẩy xuất khẩu

của Việt Nam sang thị trường Châu Phi từ nay đến năm 2015.

2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài

Tại Việt Nam đã có nhiều tài liệu nghiên cứu về các biện pháp thúc đẩy

xuất khẩu của Việt Nam các nước và khu vực như châu Á, châu Âu, châu Mỹ...

Tuy nhiên, cho đến nay số lượng các công trình nghiên cứu về tình hình

quan hệ thương mại, trao đổi xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và châu Phi chưa có

nhiều.

Năm 2002, Bộ Thương mại có đề tài cấp Bộ nghiên cứu về quan hệ

thương mại của Việt Nam với một số nước Châu Phi.

Năm 2006, Trường Đại học Kinh tế quốc dân thực hiện Đề tài khoa học

cấp Nhà nước “Giải pháp phát triển quan hệ thương mại Việt Nam – Châu Phi”.

8

Còn lại phần lớn các nghiên cứu mới chỉ dừng lại ở mức các bài báo, tham

luận và các bài phát biểu tại các cuộc hội thảo.

Các công trình này tập trung vào một số chủ đề chính sau:

- Điểm lại chặng đường phát triển của quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại

giữa Việt Nam và các nước châu Phi và nêu khái quát hoạt động xuất - nhập

khẩu giữa Việt Nam và châu Phi.

- Phân tích tiềm năng và cơ hội của quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại

giữa Việt Nam và các nước châu Phi. Các công trình này đều cho rằng Việt Nam

và các nước châu Phi có tiềm năng và cơ hội rất lớn trong hợp tác kinh tế nói

chung và trong xuất nhập khẩu nói riêng.

- Phân tích những khó khăn của việc phát triển quan hệ thương mại Việt

Nam – châu Phi.

- Đề xuất phương hướng và giải pháp thúc đẩy quan hệ thương mại Việt

Nam – Châu Phi.

3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

- Phân tích và đánh giá tổng quan về thị trường châu Phi và một số nước

cụ thể về tình hình xuất nhập khẩu, nhu cầu tiêu dùng, tập quán kinh doanh…

- Phân tích và đánh giá thực trạng tình hình xuất khẩu của Việt Nam sang

thị trường châu Phi trong thời gian gần đây.

- Trên cơ sở thực trạng ở trên, đưa ra những nhận định về thuận lợi, hạn

chế trong hoạt động xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Châu Phi và dự báo

tốc độ tăng trưởng trong thời gian tới.

- Đề xuất, kiến nghị các giải pháp để thúc đẩy xuất khẩu sang thị trường

châu Phi