Sự hình thành và phát triển của Bộ Thương Mại gắn liền với sự ra đời và phát triển của nước Việt Nam dân chủ cộng hoà (nay là nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam). Ngày 02 tháng 09 năm 1945, Hồ Chí Minh đọc bản tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, cùng với đó một tổ chức bộ máy nhà nước được hình thành, trong đó có Ngoại Thương Cục (tiền thân của Bộ Thương Mại ngày nay) được thành lập thông qua sắc lệnh 29B-SL ngày 16/3/1947 thuộc Bộ Kinh Tế (thành lập vào ngày 26 tháng 11 năm 1946). Điều hành Ngoại Thương Cục gồm có bốn đại biểu của bốn Bộ: một đại biểu Bộ kinh tế – Cục trưởng; một đại biểu Bộ tài chính-Thủ quỹ; một đại biểu Bộ quốc phòng- Uỷ viên thanh tra; một đại biểu Bộ nội vụ- Uỷ viên thanh tra.

ChươngI: Quá trình hình thành và phát triển của bộ thương mại

Chương II : Tình hình hoạt động của vụ xuất nhập khẩu

Chương III: Nhiệm vụ của vụ xuất nhập khẩu năm