LỜI MỞ ĐẦU

Kể từ năm 1996, Đảng và nhà Nớc bắt đầu thực hiện việc chuyển đổi nền kinh tế từ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trờng, dới sự quản lý của Nhà Nớc và theo định hớng XHCN. Với cơ chế mới này, nền kinh tế của ta không còn là nền kinh tế tập thể, hợp tác nữa mà là nền kinh tế nhiều thành phần. Các thành phần kinh tế cùng tồn tại song song, cùng bổ xung hỗ trợ cho nhau để cùng tiến lên con đờng CNXH. Cùng với sự chuyển đổi nền kinh tế là một môi trờng kinh doanh hoàn toàn mới mẻ đầy những thuận lợi, những cơ hội và những thách thức đối với các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh nói chung và với công ty nói riêng và cả với các doanh nghiệp nớc ngoài. Những bất cập, những hạn chế còn tồn tại đan xen với những quy luật những quy định mới, khiến các doanh nghiệp phải lao đao, vất vả trong qua trình tồn tại và phát triển của mình trong môi trờng kinh doanh khốc nghiệt đó. Bên cạnh đó cũng có nhiều doanh nghiệp tự mình tìm ra những cơ hội để tự khẳng định mình trong nền kinh tế thị trờng nh hiện nay.

Trớc sự thay đổi đó, công ty cung ứng nhân lực quốc tế và thơng mại(SONA), một công ty đợc thành lập từ rất lâu, cũng đã phải chải qua nhiều sóng gió để tồn tại và phát triển. Sự phát triển lớn mạnh với uy tín, lợi thế của mình trên thơng trờng và đặc biệt là hoạt động kinh doanh thơng mại đợc ra đời từ năm 1997 đã là một minh chứng cụ thể về sự thành công trên con đờng phát triển của công ty, mặc dù chỉ mới ra đời cha lâu nhng hoạt động kinh doanh thơng mại của công ty cũng đã gặt hái đợc những thành công đáng kể trong hoạt động thơng mại của mình. Để có đợc những thành công bớc đầu nh vậy là cả một sự lỗ lực của ban quản trị, toàn thể nhân viên của công ty. Công ty đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ mà Đảng và Nhà Nớc, cục quản lý lao động với nớc ngoài, BLĐTBXH giao cho. Nghĩa vụ nộp ngân sách cho nhà nớc luôn đợc thực hiện đầy đủ, hơn nữa đời sống của CBCNV ổn định và ngày càng đợc nâng cao

CHƠNG I. CƠ SỬ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH NHẬP KHẨU CỦA CÁC DOANH NGHIỆP THƠNG MẠI TRONG NỀN KINH TẾ QUỐC DÂN.

I. Khái niệm, vai trò, hình thức hoạt động nhập khẩu trong nền kinh tế quốc dân.

Khái niệm.

Từ lâu nay nhập khẩu hàng hóa đã trở thành một việc làm quan trọng trong hoạt động kinh doanh thơng mại. Đó chính là việc trao đổi hàng hóa từ các tôt chức kinh tế, các công ty có pháp nhân tại nớc sở tại và việc tiến hành tiêu thụ hàng hóa nhập khẩu trong thị trờng nội địa hoặc tái – xuất khẩu với mục đích cuối cùng là thu lợi nhuận và nối liền sản xuất vầ tiêu thụ giữa các quốc gia.

2. Vai trò của hoạt động nhập khẩu đối với nền kinh tế quốc dân.

Nhập khẩu là một hoạt động hữu cơ của hoạt động ngoại thơng nó tác động trực tiếp tới sản xuất và đời sống của mỗi quốc gia. Nhập khẩu thể hiện mức độ gắn bó phụ thuộc lẫn nhau giữa nề kinh tế của mỗi quốc gia với tổng thể của nền kinh tế thế giới. Nó tác động tích cực đến sự phát triển cân đối và khai thác tiềm năng thế mạnh của nền kinh tế mỗi quốc gia về sức lao động, vốn, tài nguyên, và khoa học công nghệ. Trong xu thế vận động của nền kinh tế thế giới nh hiện nay, Việt Nam cũng nh hầu hết các quốc gia khác trên thế giới đã và đang không ngừng mở rộng quan hệ buôn bán quốc tế, sự phụ thuộc lẫn nhau ngày càng lớn mạnh, cùng với sợ hình thành các trung tâm thơng mại, khối mậu dịch tự do đã chứng tỏ việc lu chuyển hàng hóa giữa các quốc gia không ngừng đợc cải thiện và nâng cao. lúc này vai trò của hoạt động nhập khẩu có ý nghĩa rất lớn đối với việc ổn định và phát triển kinh tế quốc gia nói riêng và phát triển kinh tế thế giới nói chung.

Lý do là:

- Nhập khẩu là cơ sở nhằm bổ sung hàng hóa trong nớc không sản xuất đợc hoặc sản xuất không đủ đáp ứng nhu cầu, hơn nữa nó cũng cho phép đa dạng hóa các chủng loại hàng hóa, chất lợng cho phép thảo mãn nhu cầu trong nớc.

- Nhập khẩu còn khai thác đợc lợi thế so sánh tạo ra đợc sự phát triển vợt bậc trong sản xuất xã hội, tiết kiệm chi phí, thời gian tạo ra sự phát triển đồng đều về trình độ xã hội, phá bỏ tình trạng độc quyền trong sản xuất kinh doanh trong nớc, tạo điều kiện cho các tổ chức kinh tế có cơ hội tham gia trên thị trờng quốc tế.

- Nhập khẩu tạo ra sự liên kết trong nớc với nền kinh tế thế giới, tạo điều kiện cho sự phát triển, phân công lao động và hợp tác quốc tế, khai thác đợc lợi thế so sánh trên cơ sở chuyên môn hóa sản xuất.

- Nhập khẩu đem lại cho nền kinh tế trang thiết bị hiện đại, công nghệ sản xuất tiên tiến, tăng cờng chuyển giao công nghệ, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hớng CNH – HĐH đất nớc.

- Nhập khẩu có vai trò tích cực đến việc thúc đẩy hoạt động xuất khẩu, thể hiện ở chỗ nhập khẩu tạo điều kiện đầu vào cho sản xuất hàng hóa xuất khẩu, tạomt thuận lợi cho việc xuất khẩu hàng hóa trong nớc ra nớc ngoài, đặc biệt là nớc xuất khẩu.

Ngoài ra nhập khẩu còn góp phần tích cực vào việc thúc đẩy sản xuất nhằm góp phần nâng cao chất lợng sản xuất hàng hóa xuất khẩu, tạo điều kiện cho hàng hóa của một nớc đạt đợc tiêu chuẩn của thế giới quy định.

Tuy nhiên, liệu có thể tận dụng hết đợc lợi thế của hoạt động nhập khẩu còn phải xem chính sách, đờng lối phát triển kinh tế của mỗi quốc gia. Đối với nớc ta, trớc đây quan hệ kinh tế quốc tế chỉ thu hẹp trong một số nớc XHCN, nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung, chỉ mang tính tự cung tự cấp, hàng hóa chủ yếu nhập khẩu thông qua các khoản viện trợ và mua bán theo nghị định th đã là mất đi tính đúng đắn của hoạt động nhập khẩu của các doanh nghiệp Nhà nớc đđộc quyền. Do vậy hoạt động nhập khẩu rất trì trệ và không đáp ứng đợc nhu cầu về hàng hóa trong nớc.

Nhận đợc tầm quan trọng đó, Đại hội Đảng toàn quốc VI đã là bớc ngoặc mới, một động lực mới đa đất nớc ta đi vào con đờng cải cách triệt để, nhằm thoát khỏi nền kinh tế đó chính là một bớc tiến vĩ đại giúp nền kinh tế nớc ta hội nhập vào nền kinh tế thế giới, tạo ra một thị trờng nội địa đầy sôi động, hàng hóa phong phú, phát huy mạnh tính cạnh tranh. Trên thực tế đã chứng minh đợc sự năng động của kinh tế thị trờng cũng nh khẳng định rõ vai trò hoạt động nhập khẩu trong nền kinh tế mới.

Nhập khẩu đã góp phần quan trọng vào việc phát triển sản xuất chuyển dich cơ cấu kinh tế theo hớng công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nớc, với định hớng phát triển nền kinh tế, nhập khẩu luôn là giải pháp có tầm cỡ chiến lợc, nhằm phục vụ cho việc phát triển nền kinh tế quốc dân. Chính sách nhập khẩu phải luôn tranh thủ nguồn vốn, khoa học công nghệ tiên tiến một cách có hiệu quả nhất cũng nh bồi dỡng đọi ngũ cán bộ kỹ thuật và quản lý nhằm thúc đẩy sản xuất hàng hóa của nớc ta một cách phát triển với mục đích vừa sản xuất vừa tiêu dùng trong nớc, vừa xuất khẩu thu ngoại tệ, tăng tích luỹ cho đất nớc. Nhờ có hoạt động nhập khẩu mà các doanh nghiệp trong nớc có cơ hội tham gia cạnh tranh trên thị trờng quốc tế, khi đó buộc các doanh nghiệp phải hình thành một chiến lợc kinh doanh riêng nhng phải phù hợp với cơ chế thị trờng, đồng thời phải nâng cao năng lực quản lý sao cho phù hợp với xu thế chung nhằm tạo ra nhiều cơ hội mới thồn qua quan hệ với ca đối tác nớc ngoài trên cơ sở các bên cùng hởng lợi.

Nh vậy, để phát huy hết đợc vai trò của hoạt động nhập khẩu là một việc làm không hề đơn giản, nó đòi hỏi mỗi quốc gia nó chung và các doanh nghiệp nói riêng phải có sự lựa xhọn đúng đắn các hình thức nhập khẩu để xác định rõ các nhân tố ảnh hởng đến hoạt động này, nh thế thì với có thể khai thác đợc tối đa lợi thế so sánh.

3. Các hình thức nhập khẩu.

Trong thực tế hoạt động ngoại thơng có nhiều hình thức nhập khẩu, nhng tuỳ theo đặc trng của mỗi quốc gia, mỗi doanh nghiệp mà cần phải lựa chọn hình thức nào cho phù hợp nhất. Cũng do tác động của nhiều nhân tố trong nền kinh tế cùng với sự sáng tạo và năng nổ của các nhà kinh doanh đã tạo ra sự đa dạng của các hình thức nhập khẩu chứ không chỉ bó hẹp trong hình thức nhập khẩu trực tiếp.

- Nhập khẩu uỷ thác.

Trong hoạt động ngoại thơng không phải doanh nghiệp nào cũng có thể tham gia vào hoạt động nhập khẩu trực tiếp. Do đó khi một doanh nghiệp có vốn bằng ngoại tệ, lại có nhu cầu nhập khẩu trực tiếp thì họ phải lảm nh thế nào? Từ đó đã hình thành nên nhu cầu nhập khẩu uỷ thác, đó là doanh nghiệp này uỷ thác cho doanh nghiệp có chức năng trực tiếp giao dịch ngoại thơng tiến hành nhập khẩu theo yêu cầu của mình. Bên nhân uỷ thác sẽ tiến hành đàm phán với bên đối tác nớc ngoài để làm thủ tục nhập khẩu hàng hóa theo yêu cầu của bên uỷ thác và lợi nhuận nhận đợc gọi là phí uỷ thác.

Hình thức này có đặc điểm sau:

+ Doanh nghiệp trực tiếp nhập khẩu không phải bỏ vốn, không phải xin hạn ngạch (nếu có), không phải nghiên cứu thị trờng tiêu thụ do không phải tiêu thụ hàng hóa nhập khẩu, mà chỉ đứng ra làm đại diện ch bên uỷ thác giao dịch với bên nớc ngoài, ký kết hợp đồng, làm thủ tục nhập khẩu hàng hóa, cũng nh thay mặt cho bên uỷ thác khiếu nại bồi thờng với bên nớc ngoài khi có tổn thất.

+ Các doanh nghiệp đợc uỷ thác nhập khẩu chỉ đợc tính kim ngạch nhập khẩu chứ không đợc tính doanh số, doanh thu, bên cạnh đó các doanh nghiệp nhập khẩu phải lập hai hợp đồng. Một hợp đồng mua bán hàng hóa với nớc ngoài , một hợp đồng uỷ thác .