ở Việt Nam, cũng như ở nhiều nước trên thế giới, nông nghiệp, nông thôn là khu vực rất nhạy cảm và có tầm quan trọng đặc biệt đối với nền kinh tế quốc dân. Vì vậy, chính sách đối với khu vực này, trong đó có chính sách XKNS, luôn được chính phủ nhiều nước, từ các nước ĐPT đến các nước công nghiệp phát triển quan tâm.

Việt Nam đang trong quá trình hội nhập vào nền kinh tế khu vực và thế giới, đồng thời tiến hành CNH, HĐH nền kinh tế quốc dân với đặc trưng quan trọng là một nước có cơ cấu còn nặng về nông nghiệp. Sản xuất nông nghiệp Việt Nam trong thời gian qua đ• đạt nhiều thành tựu to lớn, đóng góp tích cực cho thời kỳ đầu của sự nghiệp CNH, HĐH đất nước. Trong thành tích chung đó, phải kể tới đóng góp của chính sách XKNS Việt Nam. Tuy nhiên, sản xuất nông nghiệp và XKNS Việt Nam hiện vẫn đang gặp nhiều khó khăn, trở ngại. Nguyên nhân của tình hình đó là do bản thân sự yếu kém của sản xuất và XKNS, do những trở ngại từ chính sách của chính phủ nhiều nước trên thế giới. Đặc biệt là chính sách thương mại không công bằng mà chính phủ nhiều nước phát triển, đứng đầu là Hoa Kỳ, đang áp dụng đối với hàng nông sản của các nước ĐPT, cản trở XKNS của những nước này dưới nhiều hình thức. Đồng thời, họ còn áp dụng các chính sách can thiệp vào thị trường lương thực thế giới, dùng lương thực như một công cụ để chi phối nhiều quốc gia vì mục đích chính trị hơn là kinh tế. Hơn nữa, những hạn chế trong chính sách XKNS hiện hành của ta, trong nhiều trường hợp, cũng là nguyên nhân hạn chế sản xuất và XKNS phát triển vững chắc.

Thực tế đó đòi hỏi Việt Nam phải có một chính sách XKNS ở thế chủ động, linh hoạt, bảo đảm chuẩn bị tốt các điều kiện cho sản xuất nông nghiệp Việt Nam chủ động hội nhập và phát triển một cách vững chắc trong điều kiện tự do hóa thương mại. Điều đó đặt ra yêu cầu cần có sự nghiên cứu đầy đủ, có hệ thống và sâu sắc về chính sách XKNS, từ đó, đề ra những giải pháp hoàn thiện chính sách XKNS nhằm đạt mục tiêu chung về phát triển bền vững của đất nước.