LỜI MỞ ĐẦU

Sau hơn ba năm thực hiện ( tõ 01/01/1999) dến nay, luật thuế giá trị gia tăng (GTGT) đã góp phần to lớn vào sự phát triển kinh tế của đất nước: khuyến khích đầu tư nước ngoài, mở rộng và phát triển xuất khẩu, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tạo nguồn thu ổn định và ngày càng tăng cho ngân sách nhà nước (NSNN). Nhưng gần đây trên mét sè phương tiện thông tin đại chúng đã chính thức công bố con số thất thoát lên tới hàng trăm tỷ đồng từ thuế thuế GTGT. Vậy bản chất của những con số thất thu khổng lồ trên là gì, nguyên nhân vì sao và trách nhiệm của các bên có liên quan như thế nào?

    Đi tìm câu trả lời cho thực trạng này người ta thấy phần lớn các bên đều qui kết trách nhiệm cho công tác hoàn thuế GTGT. Về phía ngành thuế có các lí do sau: Do doanh nghiệp trốn lậu thuế, khai man để được hoàn thuế, do mét sè qui định chủ quan về việc hoàn thuế làm sai lệch bản chất của thuế GTGT. Còn về phía các doanh nghiệp, họ đánh giá cơ chế hoàn thuế hiện nay còn quá nhiều bất cập, từ khi kê khai cho đến khi chính thức nhận được văn bản hoàn thuế của cơ quan thuế là cả một quãng thời gian dài, đấy là chưa kể đến những thủ tục rườm rà và máy móc của cán bộ thuế trong khâu kiểm tra hoá đơn chứng từ cũng như một phần không nhỏ lượng vốn của doanh nghiệp bị nhà nước chiếm dụng được nguỵ biện bằng cách “chờ hoàn thuế”.

     Những lí do trên đã khiến không Ýt người băn khoăn: Liệu có phải đã đến lúc thuế GTGT bộc lộ những nhược điểm của nó? Hoặc phải chăng thuế GTGT chỉ có duy nhất một ưu điểm là tránh sự trùng lặp thuế đánh chồng lên thuế của thuế doanh thu? Hay các nhà hoạch định chính sách của ta đã quá lạm dụng yếu tố chủ quan nhằm điều chỉnh thuế GTGT mà theo họ là để phù

36