PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài :

Thực thi đường lối đổi mới của đại hội Đảng lần thứ VI đề ra từ năm 1986, nền

kinh tế nước ta được đổi mới từ cơ chế kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh

tế thị trường có sự quản quản lý của Nhà nước theo định hứơng XHCN. Đặc trưng của

thể chế kinh tế thị trường là tự do sản xuất, tự do kinh doanh và tự do mậu dịch. Vốn

cho phát triển sản xuất kinh doanh được lấy từ những nguồn tiết kiệm nhỏ nhất trong

xã hội. Vì vậy, để có thể tập trung được những nguồn vốn tiết kiệm nho nhỏ và phân

tán trong xã hội đòi hỏi phải có một hệ thống thị trường tài chính hoàn chỉ và hoạt

động tốt.

Một hệ thống thị trường tài chính hoàn chỉnh phải bao gồm hệ thống thị trường

tiền tệ, hoạt động chủ yếu qua ngân hàng, và hệ thống thị trường vốn, mà trong đó

thị trường chứng khoán là một định chế giữ vai trò quan trọng.

Thị trường chứng khoán là một sản phẩm cao cấp của cơ chế thị trường. Thị

trường chứng khoán không chỉ là một kênh huy động vốn trung và dài hạn hiệu quả

của nền kinh tế mà còn là kênh dẫn vốn hiệu quả từ nơi thừa đến nơi thiếu, từ nơi

kém hiệu quả sang nơi hiệu quả. Một thị trường chứng khoán năng động là một thứ

tài nguyên bất tận và nó làm tăng thêm sức mạnh cho nền kinh tế hơn bất cứ loại tài

nguyên nào với trữ lượng bao nhiêu, bởi vì việc huy động vốn và lưu động hóa được

nguồn vốn sẽ kích thích phát triển mọi thành phần kinh tế và là chìa khóa để phát

triển kinh tế.

Tại Việt Nam, trong xu thế đổi mới và hội nhập kinh tế, việc phát triển thị

trường chứng khoán như là một phần không thể thiếu trong việc hoàn thiện và phát

triển thị trường Tài chính, đổi mới cơ chế quản lý doanh nghiệp, thúc đẩy quá trình

cổ phần hóa và góp phần vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Sự kiện Trung tâm giao dịch chứng khoán TP.HCM được chính thức khai trương ngày

20 tháng 7 năm 2000 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quá trình hoàn thiện

mô hình thị trường tài chính ở nước ta. Đây cũng là một bước đột phá của đường lối

xây dựng và phát triển kinh tế thị trường theo định hướng XHCN ở nước ta với mục

tiêu phát triển ngày càng hoàn chỉnh các loại thị trường.

Tuy nhiên, để thị trường chứng khoán phát triển ổn định, bền vững và nhanh

chóng trở thành kênh thu hút vốn thực sự hiệu quả cho nền kinh tế đòi hỏi phải có sự

nổ lực rất lớn từ các chủ thể tham gia thị trường, mà trong đó công ty chứng khoán

đóng một vai trò hết sức quan trọng. Công ty chứng khoán với chức năng làm cầu nối

giữa cung cầu chứng khoán và giữ vai trò của những người đi tiên phong trong lĩnh

vực hết sức mới mẻ này, các công ty chứng khoán cần phải được phát triển hơn nữa

cả về số lượng lẫn chất lượng. Đây là một việc hết sức quan trọng trong thời gian đầu

thị trường chứng khoán đi vào hoạt động.

Chính vì vậy, với công tác chuyên môn hiện tại kết hợp với những kiến thức

đã học tại trường, tôi quyết định chọn đề tài “Giải pháp phát triển các nghiệp vụ của

công ty chứng khoán trên thị trường chứng khoán việt nam” làm luận văn tốt nghiệp,

một mặt nhằm bồi dưỡng nâng cao kiến thức cho bản thân, mặt khác với hy vọng

đóng góp chút công sức nhỏ bé của mình vào công cuộc phát triển chung của thị

trường chứng khoán nói chung và các Công ty chứng khoán nói riêng.

Tuy nhiên, do còn những hạn chế nhất định về thời gian, trình độ nhận thức,

khả năng tiếp cận, thu thập và phân tích thông tin nên luận văn chắc chắn còn nhiều

thiếu sót, rất mong nhận được sự đóng góp quý báu của Quý Thầy Cô.

2. Mục đích, đối tượng nghiên cứu của đề tài

Đề tài đưa ra những khái niệm tổng quan về Thị trường chứng khoán và Công

ty chứng khoán - một chủ thể không thể thiếu tham gia thị trường chứng khoán; Đánh

giá và phân tích thực trạng hoạt động của Thị trường chứng khoán và Công ty chứng

Trang 2

khoán tại Việt Nam trong thời gian qua. Từ đó, thông qua các số liệu và kinh nghiệm

cá nhân, đưa ra các đề xuất phát triển các nghiệp vụ của các công ty chứng khoán

thích hợp với điều kiện và tình hình kinh tế của Việt Nam. Đề tài mang lại cho người

đọc nhận thức cơ bản về Thị trường chứng khoán và về Công ty chứng khoán, tầm

quan trọng của nó, cũng như thực trạng hoạt động và các kết quả đạt được. Từ đó

thấy được phương hướng phát triển các nghiệp vụ tại các Công ty chứng khoán tại

Việt Nam.

3. Phạm vi và phương pháp nghiên cứu của đề tài

Đề tài chỉ tập trung phân tích và đánh giá thực trạng các nghiệp vụ của công ty

chứng khoán trong thời gian qua, từ đó đưa ra những đề xuất cụ thể thích hợp để phát

triển các nghiệp vụ nhằm phát huy tốt vai trò. chức năng của công ty chứng khoán.

Các phương pháp nghiên cứu được vận dụng trong luận văn bao gồm phương

pháp thống kê, đều tra, phân tích, tổng hợp, đúc kết và phương pháp chuyên gia.

Trong đó, các phương pháp thống kê, tổng hợp và phân tích được sử dụng chủ yếu.

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

Quá trình chuyển đổi nền kinh tế nước ta theo cơ chế thị trường có sự quản lý

của Nhà nước đã đặt ra yêu cầu cấp thiết phải phát triển hoàn thiện hệ thống thị

trường tài chính nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng. Để phát triển thị

trường chứng khoán, một mặt cần phải nâng cao hiểu biết của chứng khoán công

chúng về chứng khoán và thị trường chứng khoán, cổ động, khuyến khích công chúng

ủng hộ và đầu tư vào chứng khoán; Mặt khác, cần phải phát triển mạnh và đồng bộ

các nghiệp vụ, dịch vụ đáp ứng cho nhu cầu hoạt động và phát triển ổn định của thị

trường chứng khoán. Công ty chứng khoán thông qua các hoạt động của mình đã

đóng một vai trò quan trọng không thể thiếu cho sự phát triển của thị trường chứng

khoán. Tuy nhiên, hoạt động nghiệp vụ của các Công ty chứng khoán tại Việt Nam

trong thời gian qua vẫn còn sơ khai, chưa mang tính chuyên nghiệp cao. Vì vậy, việc

phát triển đồng bộ các nghiệp vụ tại các Công ty chứng khoán trên thị trường chứng

khoán Việt Nam có ý nghĩa thực tiễn to lớn trong việc phát triển Thị trường chứng

khoán nói riêng và phát triển nền kinh tế Việt Nam nói chung nhằm đáp ứng nhu cầu

hội nhập kinh tế Quốc tế mà Đảng và Nhà nước ta đã đề ra.

4. Bố cục luận văn :

Luận văn gồm ba phần chính :

Phần thứ nhất : Tổng quan về thị trường chứng khoán và Công ty chứng khoán

Phần này nêu lên :

™ Khái niệm, cấu trúc cơ bản, nguyên tắc hoạt động và các chủ thể tham gia

thị trường chứng khoán;

™ Khái niệm, đặc trưng, nguyên tắc hoạt động, cơ cấu tổ chức và các nghiệp

vụ của công ty chứng khoán;

™ Vai trò của công ty chứng khoán trên thị trường chứng khoán.

Phần thứ hai : Thực trạng hoạt động của TTCK và CTCK trong thời gian qua

Phần này nêu lên thực trạng hoạt động của TTCK và các nghiệp vụ tại các CTCK

trong thời gian qua. Từ đó, phân tích và đánh giá những mặt đạt được và một số

khó khăn tồn tại.

Phần thứ ba : Một số giải pháp nhằm phát triển các nghiệp vụ tại các CTCK trên

TTCK Việt Nam

™ Nêu lên chiến lược và lộ trình phát triển TTCK Việt Nam đến năm 2010;

Đề xuất một số giải pháp phát triển các nghiệp vụ tại CTCK trên TTCK Việt

Nam dựa trên quan điểm cá nhân, kinh nghiệm thực tiễn và các tài liệu hội

thảo, báo chí,