Lời Mở đầu

1/ Lý do chọn đề tài:

Phố Hiến là một đụ thị cổ được hỡnh thành và phỏt triển nhanh từ thế kỷ XVI, cực thịnh vào thế kỷ XVII. Phố Hiến đó từng vang búng một thời với phố xỏ dọc ngang, cú tới “2000 núc nhà”nơi hội tụ của cư dõn bốn phương, những phường thủ cụng, những phiờn chợ nỏo nhiệt, những thương điếm sầm uất .

Phố Hiến cũng đã từng là “một tiểu kinh đô”, một thương cảng, một trung tâm thương mạitrong nước và Quốc tế lớn, quan trọng trong hệ thống đô thị cổ ở nước ta, chỉ đứng sau kinh thành Thăng Long.

Theo dòng chảy của thời gian, trải qua những biến cố của lịch sử, do những tác động tiêu cực của thiên nhiên, của con người, Phố Hiến không còn gìn giữ được vẻ sầm uất, nguyên vẹn như xưa.

Tuy vậy đến nay Phố Hiến vẫn còn lưu giữ nhiều công trình văn hoá lịch sử, lễ hội, làng nghề, và nhiều truyền thống văn hoá có giá trị về qui hoạch đô thị, văn hoá và phát triển kinh tế. Cùng với Hà Nội, Hội an, Phố Hiến vẫn được đánh giá là một đô thị cổ nổi tiếng vào bậc nhất nước ta.

Hưng Yên là một tỉnh thuần nông mới được tái lập, kinh tế còn chậm phát triển,chất lượng cuộc sống của dân cư còn thấp, việc bảo tồn,tôn tạo, khai thác tiềm năng Phố Hiến cho hoạt động du lịch có kế hoạch qui hoạch theo hướng phát triển bền vững là cần thiết.

Trong qui hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt nam, Phố Hiến được xác định thời kỳ(1995- 2000) là điểm du lịch có ý nghĩa quốc gia, Quốc tế.

Trong định hướng phát triển kinh tế xã hội của tỉnh cũng đã xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn. Thị xã Hưng Yên là trung tâm du lịch của tỉnh với Phố Hiến là hạt nhân quan trọng.Tuy nhiên đến nay những tài nguyên du lịch của Phố Hiến vẫn ở dạng tiềm năngchưa được bảo vệ, tôn tạo, khai thác cho hoạt động du lịch hợp lý theo hướng bền vững, có kế hoạch và qui hoạch. Hiệu quả kinh doanh du lịch của thị xã Hưng Yên nói chung còn thấp chưa tương xứng với tiềm năng.

Từ những lý do trên nên em đã chọn đề tài ”Bước đầu tổ chức qui hoạch và phát triển du lịch văn hoá bền vững ở Phố Hiến” làm khoá luận tốt nghiệp của mình.

Với mong muốn vận dụng những cơ sở lý luận về khoa học du lịch vào việc kiểm kê đánh giá tiềm năng phát triển du lịchvà thực trạng hoạt động kinh doanh du lịch của Phố Hiến, bước đầu xây dựng những định hướng, chiến lược cho việc phát triển du lịch Phố Hiến theo hướng văn hoá bền vững. Thông qua đó nâng cao tri thức lý luận và thực tiễn của mình về vấn đề này. Đồng thời với kết quả nghiên cứu, tác giả góp phần cung cấp một số tư liệu về đô thị cổ Phố Hiến cho những nhà quản lý, những hướng dẫn viên du lịch, những ai quan tâm đến du lịch Phố Hiến để họ có cái nhìn toàn diện, xác thực về đô thị cổ này, cũng như góp phần định hướng với hoạt động du lịch văn hóa bền vững ở thị xã Hưng Yên.

Để đạt được những mục đích nghiên cứu trên đề tài đã tập trung vào những nhiệm vụ sau đây:

-Kiểm kê đánh giá tiềm năng du lịch, thực trạng khai thác, bảo vệ tài nguyên du lịch cho hoạt động kinh doanh du lịch.

-Xây dựng các định hướng chiến lược cho phát triển du lịch văn hoá bền vững ở Phố Hiến

-Tổ chức không gian lãnh thổ du lịch Phố Hiến

Để thực hiện được mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu trên, chúng tôi đã vận dụng một số phương pháp nghiên cứu sau:

-Phương pháp khảo sát điều tra thực địa

-Phương pháp sưu tầm, chọn lọc, so sánh, thống kê tư liệu

-Phương pháp phân tích đánh giá tổng hợp tư liệu

-Phương pháp bản đồ

2/Lịch sử nghiên cứu đề tài

Phố Hiến là một trung tâm kinh tế, thương mại, hành chính, văn hóa, có truyền thống văn hiến lâu đời được nhiều quốc gia trên thế giới biết đến. Vì vậy Phố Hiến trở thành đề tài nghiên cứu của nhiều nhà khoa học ở trong nước, cũng như ở nước ngoài, thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau.

Các tác phẩm “Đại nam nhất thống chí “tập III (Hà Nội 1971) của Quốc sử quán nhà Nguyễn. “Đại Việt sử ký toàn thư” của tác giả Lê Văn Hưu, Ngô Sĩ Liên.

Bên cạnh tư liệu trong nước còn có một số tư liệu nước ngoài như công trình nghiên cứu của các nhà dịa lý lịch sử G.Dumoutier với tác phẩm Les.comptoirs hollandais de Phố Hiến hoặc phố Khách.

Không chỉ hiện hữu trong các đề tài khoa học khô cứng, Phố Hiến còn là niềm cảm hứng sáng tác đầy sự lãng mạn của các văn sĩ thời bấy giờ.

Bài phú “Bán Nguyệt Hồ” nổi tiếng của nhà thơ Lê Cù (Thế kỷ XV)

Tháng 12/1992, hội thảo khoa học Quốc tế về đô thị cổ Phố Hiến được tổ chức tại thị xã Hưng Yên, các nhà khoa học của nhiều ngành, nhiều lĩnh vực khác nhau ở trong và ngoài nước đã có nhiều bài tham luận giá trị về nhiều mặt của Phố Hiến như: “Những khía cạnh địa lý của vấn đề Phố Hiến”- Lê Bá Thảo chủ tịch hội KHĐL Việt nam.

“Sự ra đời và phát triển của Phố Hiến” Trương Hữu Quýnh- Khoa lịch sử trường ĐHSP I- Hà Nội.

Tuy nhiên cho đến nay chưa có một tác giả nào nghiên cứu Phố Hiến với tư cách là một nguồn lực du lịch. Vì vậy việc tổ chức qui hoạch và phát triển du lịchvăn hoá bền vững ở Phố Hiến đang là một yêu cầu cấp thiết cần được sự quan tâm của các nhà nghiên cứu du lịch.

3/Cấu trúc của luận văn

Ngoài phần mở đầu và kết luận gồm 3 chương chính

Chương I : Kiểm kê đánh giá tiềm năng du lịch

Chương II : Hiện trạng khai thác tài nguyên du lịch văn hoá và phát triển du lịch ở Phố Hiến

Chương III: Định hướng tổ chức phát triển văn hóa du lịch ở Phố Hiến