Trong quá trình vận động và phát triển của các vùng lãnh thổ, có những vùng phát triển nhanh hơn và có những vùng phát triển mạnh hơn, nảy sinh một vấn đề mang tính xã hội sâu sắc và gay cấn, đó là chênh lệch phát triển giữa các vùng, hay gọi tắt là chênh lệch vùng. Chênh lệch vùng là hiện tượng khách quan và là một trong nhiều vấn đề( trên phương diện tổ chức và quản lý kinh tế- xã hội lãnh thổ) mà nhiều quốc gia trên thế giới luôn phải đối mặt và tốn nhiều công sức để khắc phục mặt tiêu cực của chênh lệch vùng.

Cũng như nhiều quốc gia trong khu vực ASEAN và các nước khác, Việt Nam cũng đang phải đối mặt với việc giải quyết chênh lệch vùng. Chênh lệch này thấy rõ giữa các vùng phát triển và vùng chậm phát triển, giữa khu vực đô thị và khu vực nông thôn, giữa các tỉnh và ngay trong nội bộ từng tỉnh. Chẳng hạn như khu vực đô thị chỉ chiếm 25,8% dân số song lại đóng góp tới 53,6% GDP cả nước, ngược lại khu vực nông thôn với 74,2% dân số, nhưng chỉ làm ra 46,4% GDP. Các vùng phát triển của nước ta chỉ chiếm có 22,8% diện tích, 40% dân số song đóng góp tới 59,4% GDP cả nước. Chênh lệch thu nhập giữa khu vực thành thị và khu vực nông thôn tới 9,6 lần, giữa vùng phát triển và vùng chậm phát triển( vùng khó khăn) tới 1,8-2 lần.

Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trưong chính sách nhằm giảm thiểu sự chênh lệch giữa các vùng, nhất là giữa vùng phát triển và vùng khó khăn, giữa khu vực đô thị và khu vực nông thôn nhằm phát triển nền kinh tế theo hướng hài hòa, hợp lý và bền vững.

Trên cơ sở những vấn đề lý luận và kinh nghiệm giải quyết chênh lệch vùng của một số quốc gia trên thế giới, phân tích đánh giá thực trạng chênh lệch vùng, từ đó chúng tôi đề xuất các giải pháp nhằm từng bước giảm thiểu chênh lệch về kinh tế giữa khu vực nông thôn và khu vực thành thị, giữa vùng phát triển và vùng khó khăn ở nước ta.