Sự ra đời hình thành và phát triển của triết học là một quá trình lịch sử lâu dài. Đó là quá trình đấu tranh quyết liệt giữa các phái về những quan niệm khác nhau, đặc biệt là cuộc đấu tranh giữa chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm bàn về vấn đề vật chất, ý thức và mối quan hệ giữa chúng.

- Chủ nghĩa duy vật, dù là duy vật chất phát cổ đại duy vật máy móc siêu hình hay duy vật biện chứng đều coi vật chất là cái có trước, ý thưcs là cái có sau. Trái lại chủ nghĩa duy vật là chủ nghĩa duy tâm khách quan đều xuất phát từ tinh thần, đều coi tinh thần là cái có trước, ý thức là cái có sau. Khái niệm vật chất, ý thức luôn luôn là trường đấu tranh quyết liệt có khi đổ máu giữa các phái duy tâm và duy vật. Cuộc đấu tranh xét tới cùng phản ánh cuộc đấu tranh giai cấp diễn ra trong xã hội đã phân chia thành giai cấp đối địch.

- Nhận thức triết học có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với bất cứ xã hội nào, đặc biệt trong thời đại ngày nay khi con người đang dần bước vào thế giới văn minh cao hơn ở đó khoa học kỹ thuật đã phát triển và đạt được thành tựu hết sức đáng kể, con người ngày càng tiến đến hoàn thiện hơn thì nhận thức triết học là yêu cầu đòi hỏi thiết yêú của đời sống. Nó là một phương tiện để đạt được tới các mục tiêu tối cao của nó, xác định vị trí của con người trong vũ trụ, nó là khoa học của các khoa học khác, nó đảm nhận chức năng tư duy cho “sự khôn ngoan”, vai trò thiện chí.

- Triết học biện chứng, với tư cách là phương pháp luận chung với tư cách là kẻ hướng dẫn giúp đỡ cho nhận thức biết tìm phương hướng trong những hiện tượng phức tạp nhất, bao giờ cũng trở nên cần thiết khi các nhiệm vụ của khoa học càng trở nên phức tạp. Đặc biệt là việc nhận thức nghiên cứu về vật chất, ý thức và mối quan hệ vật chất -ý thức luôn là vấn đề chính cho mọi thời đại, thời đại ngày nay cũng vậy.

Nội dung chính:

Chương I: Sự hình thành và phát triển các quan niệm

Chương II:Biện chứng về mới quan hệ giữa vật chất và ý thức trong sự nghiệp cách mạng hiện nay

Chương III: Kết luận