Trong "Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản" - C.Mác, Ph.Ăngghen đã đưa ra dự báo: "Sự sụp đổ của giai cấp tư sản và thắng lợi của giai cấp vô sản đều là tất yếu như nhau" [58, tr. 613]. Tính tất yếu đó có căn nguyên sâu xa và khách quan từ quy luật quan hệ sản xuất (QHSX) phải phù hợp với tính chất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất (LLSX). QHSX mang tính chất chiếm hữu tư nhân TBCN về tư liệu sản xuất bị những "lực lượng sản xuất hiện đại nổi dậy, chống lại", do đó, nó phải bị xóa bỏ và thay thế bằng một QHSX mới. Mâu thuẫn giữa LLSX với QHSX trong phương thức sản xuất TBCN biểu hiện thành mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân (GCCN) tiêu biểu cho LLSX tiên tiến, cách mạng, với giai cấp tư sản (GCTS) tiêu biểu cho QHSX lỗi thời. Rút cuộc, GCCN phải lật đổ quyền thống trị của GCTS, xóa bỏ chế độ chiếm hữu tư nhân TBCN đối với các tư liệu sản xuất chủ yếu, mở đường cho LLSX phát triển. Do đó GCCN hiện đại có sứ mệnh lịch sử (SMLS) là giải phóng mình, giải phóng xã hội và giải phóng toàn thể nhân loại khỏi ách áp bức, bóc lột, nô dịch của (GCTS), xóa bỏ chủ nghĩa tư bản (CNTB) và xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội (CNXH). SMLS đó của GCCN và xu thế vận động của lịch sử tiến tới CNXH là không thể đảo ngược. Song khả năng khách quan đó có thành hiện thực hay không còn tùy thuộc vào tính chất quyết định trực tiếp của sự chín muồi các nhân tố chủ quan (NTCQ) của GCCN và phong trào công nhân, đặc biệt là đội tiên phong của nó - Đảng Cộng sản.

Thực tiễn đã chỉ ra rằng: sự sụp đổ của CNXH ở Liên Xô (cũ) và Đông Âu đầu thập kỷ 90 vừa qua do nhiều nguyên nhân, song trong đó có những nguyên nhân quan trọng, trực tiếp từ sai lầm chủ quan của các Đảng Cộng sản. Tình trạng khủng hoảng kinh tế - xã hội ở nước ta từ những năm cuối thập kỷ 70, đầu thập kỷ 80, cũng như những thành tựu mà chúng ta đạt được trong 15 năm đổi mới đều gắn với một vấn đề mấu chốt đó là nhận thức và vận dụng lý luận về mối quan hệ biện chứng giữa điều kiện khách quan (ĐKKQ) và NTCQ, về vai trò ngày càng tăng lên trong hoạt động thực tiễn của NTCQ.

Kết cấu của đề tài:

Chương 1:điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan

Chương 2;nhân tố chủ quan có ý nghĩa quyết định

Chương 3:một số giải pháp chủ yếu nhằmtích cực hóa nhân tố chủ quan của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay