Cơ chế kế hoạch hoá tập trung là cơ chế kinh tế trong đó ba câu hỏi sản xuất cái gì, sản xuất cho ai và sản xuất như thế nào đều do nhà nước quyết định.

Cơ chế kinh tế này đã từng tồn tại ở các nước chủ nghĩa xã hội Đông Âu, Liên Xô, Cu Ba… trong đó có Việt Nam và một số nước tư bản trong những giai đoạn lịch sử nhất định.

Tuỳ thuộc đặc điểm cụ thể của mỗi nước và từng giai đoạn lịch sử khác nhau mà hình thức, hiệu quả, biện pháp của cơ chế kinh tế này có sự khác nhau. Nền kinh tế không chỉ dựa trên chế độ công hữu XHCN mà còn dựa trên việc thay thế hoàn toàn cơ chế kinh tế thị trường vận động theo giá thị trường bằng kế hoạch hoá tập trung có tính pháp lệnh toàn bộ các hoạt động kinh tế. Nền kinh tế được mô tả như một kim tự tháp mang tính quan liêu, trong đó tất cả các quyết định về sản xuất, phân phối đều được chính phủ đưa ra. Nền kinh tế này vẫn là kinh tế hàng hoá, dùng đến tiền, nên giá cả vẫn là phạm trù và công cụ cần thiết để trao đổi, mua bán cũng như cần thiết để tạo ra những khuyến khích vật chất và để hạch toán giá trị các hàng hoá và nguồn lực. Tuy vậy, thay vì được quyết định bởi quy luật giá trị và quy luật cung cầu của thị trường những loại giá này nói chung do trung ương quyết định một cách chủ quan theo kế hoạch. Các kế hoạch tổng thể của toàn bộ nền kinh tế quốc dân cũng như kế hoạch của từng vùng, từng ngành, từng xí nghiệp chủ yếu được lập ra hàng năm, hay nhiều năm trong đó có đề ra các chỉ tiêu chủ yếu về sản xuất, phân phối và những yêu cầu về phân phối nguồn lực cho hầu như mọi ngành, mọi khu vực trong nền kinh tế.

Kết cấu của đề tài:

i. Sự cần thiết phải hình thành và phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

ii. đặc điểm của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam

Iii. Giải pháp để hình thành và phát triển kinh tế thị trường ở nước ta