LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

MỤC LỤC

Lời nói đầu              3

Chương I:              5

I. Khái quát chung về KCN              5

1. Khái niệm về KCN, KCX, KCNC              5

1.1. Khu công nghiệp              5

1.2. Khu chế xuất              6

1.3. Khu công nghệ cao              7

2. Đặc điểm cơ bản của KCN ở Việt Nam và phân biệt nó với khu chế xuất              8

2.1. Đặc điểm cơ bản của KCN ở Việt Nam              8

2.2. Phân biệt khu công nghiệp với khu chế xuất              9

Trong mục 1, luận văn đã trình bày khái niệm về KCN, KCX và KCNC.Qua đó, ta thấy có thể dễ dàng phân biệt giữa KCNC với KCN và KCX, nhưng giữa KCN và KCX thì sự khác biệt không rạch ròi như vậy. Do đó, cần phải đi sâu nghiên cứu những điểm giống và khác nhau giữa KCN và KCX nhằm có sự phân biệt rõ ràng giữa KCN và KCX. Điều này có ảnh hưởng quyết định đến cácphần tiếp theo của luận văn, đặc biệt là trong chương II và chương III. Vì vậy nó có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với bản luận văn này.              9

3. Phân loại các khu công nghiệp ở Việt Nam hiện nay              12

II. Điều kiện, các nhân tố ảnh hưởng đến việc hình thành KCN và các chỉ tiêu đánh giá khả năng phát triển của các KCN              13

1. Điều kiện và các nhân tố ảnh hưởng đến việc hình thành các KCN              13

1.1. Điều kiện hình thành              13

1.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến việc hình thành các khu công nghiệp              15

2. Các chỉ tiêu đánh giá khả năng phát triển của các KCN              17

2.1. Tỉ lệ diện tích được điền đầy              17

2.2. Sè dự án đầu tư              17

2.3. Tổng số vốn đầu tư              17

2.4. Tỉ lệ vốn đầu tư trên một đơn vị diện tích đất khu công nghiệp              17

2. 5. Quy mô của mét dự án đầu tư              18

2.6. Sè lao động              18

III. Vai trò của khu công nghiệp đối với phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam              18

1. Đối với sự phát triển của nền kinh tế quốc dân              18

2. Đối với quá trình đô thị hoá đất nước              20

Phát triển KCN là hạt nhân hình thành các khu đô thị mới, mang lại văn minh đô thị, góp phần cải thiện đời sống kinh tế, văn hoá, xã hội cho khu vực rộng lớn được đô thị hoá.              20

Ở vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, dải công nghiệp dọc đường 5: Sài Đồng, Đài Tư, Hải Phòng – Nomura, Phè Nối, Nam Sách; dọc đường 18: Bắc Thăng Long; Nội Bài, Tiên Sơn, Quế Võ và Cái Lân sẽ góp phần hình thành các đô thị mới. Đó là các đô thị vệ tinh: Long Biên, Đông Anh, Sóc Sơn, Nam Thăng Long của Hà Nội, đô thị Vật Cách, Đình Vũ, đường 14 Đồ Sơn của Hải Phòng. Đô thị vệ tinh gắn với KCN Cái Lân và KCN Hoành Bồ của QuảngNinh. Thành phố Hoà Lạc (Hà Tây) được ra đời trong tương lai gần cùng với khu công nghệ cao Hoà Lạc, KCN Phó Cát, làng văn hoá các dân tộc Việt Nam. Đô thị Quế Võ, Bắc Ninh sẽ sớm thành hiện thực cùng với việc phát triển KCN, khu dân cư và dịch vụ đồng bộ do Công ty Kinh Bắc đầu tư, pháttriển...              20

1PAGE1PAGE1PAGE1Tại TP Hồ Chí Minh, tõ năm 1997 đến nay, việc phát triển các KCN ở khu vực Bình Chánh, Nhà Bè, Thủ Đức, Hóc Môn, Củ Chi, Tân Bình phục vụ việc hình thành những điểm dân cư mới nhằm mục tiêu dãn dân, giảm bớt tình trạng quá tải cho khu vực nội thành TP Hồ Chí Minh.PAGE1PAGE1PAGE1PAGE1PAGE1              20

3. Đối với sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước              20

4. Đối với phát triển xã hội              21

IV. Kinh nghiệm của mét sè địa phương về phát triển các KCN              21

1. Các KCN tỉnh Bình Dương              21

1.1. Những thành tựu hoạt động của các KCN tỉnh Bình Dương              21

1.2. Bài học kinh nghiệm của Bình Dương trong phát triển các KCN có thể vận dụng cho TP Hồ Chí Minh              23

2. Các KCN tỉnh Đồng Nai              23

2.1. Những thành tựu hoạt động của các KCN tỉnh Đồng Nai              23

2.2. Bài học kinh nghiệm của Đồng Nai trong phát triển các KCN có thể vận dụng cho TP Hồ Chí Minh              24

Chương II:              25

I. Tổng quan về tình hình kinh tế - xã hội thành phố Hồ Chí Minh (1996 -2003)              26

1. Những thành quả đạt được              26

1.1. Kinh tế thành phố liên tục tăng trưởng với tốc độ cao              26

1.2. Cơ cấu kinh tế từng bước chuyển dịch theo hướng tích cực              28

1.3. Quan hệ kinh tế đối ngoại được mở rộng              28

1.4. Lạm phát được kiềm chế và đẩy lùi              29

1.5. Đời sống dân cư được cải thiện. Sự nghiệp văn hoá, giáo dục, y tế được tăngcường. An ninh chính trị và trật tự xã hội được giữ vững              30

2. Những khó khăn và yếu kém              31

2.1. Tiềm lực kinh tế còn nhỏ bé; hạ tầng kỹ thuật; trình độ công nghệ chưa đồng bộ              31

2.2. Hiệu quả sản xuất kinh doanh chưa cao; sức cạnh tranh của hàng hoá dịchvô còn thấp              31

2.3. Cơ chế quản lý kinh tế chưa hoàn thiện và sự chậm trễ trong cải cách hành chính là yếu tố cản trở quá trình phát triển              32

2.4. Đội ngũ cán bộ quản lý và tay nghề người lao động chưa theo kịp với nhu cầu phát triển              33

II. Thực trạng phát triển các khu công nghiệp tại TP Hồ Chí Minh giai đoạn 1996 - 2003              34

1. Sù cần thiết phát triển các khu công nghiệp trên địa bàn TP Hồ Chí Minh              34

1.1. Phát triển các KCN là nội dung không thể tách rời trong tổng thể phát triển kinh tế xã hội TP Hồ Chí Minh              34

1.2. Phát triển KCN TP Hồ Chí Minh theo quy hoạch là đòi hỏi tất yếu của quy hoạch phát triển hệ thống khu công nghiệp trong cả nước              35

1.3. Phát triển KCN là điều kiện quan trọng thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế ngành công nghiệp trên địa bàn TP Hồ Chí Minh.              35

1.4. Phát triển KCN - nhân tố quan trọng nhằm tăng năng lực cạnh tranh của công nghiệp TP trong quá trình hội nhập cả nước và khu vực              36

2. Thực trạng về số lượng và quy mô các KCN trên địa bàn TP Hồ Chí Minh.              37

3. Thực trạng phát triển các KCN trên địa bàn TP giai đoạn 1996 - 2003              41

3.1. Về chỉ tiêu tỉ lệ lấp đầy              41

3.2. Về chỉ tiêu sè dự án đầu tư              43

3.3. Về chỉ tiêu tổng vốn đầu tư              44

3.4. Quy mô của mét dự án đầu tư              45

3.5. Tỉ lệ VĐT trên một đơn vị diện tích đất KCN              46

3.6. Sè lao động Việt Nam làm việc tại các KCN              47

4. Đánh giá chung về sự hình thành và phát triển của các KCN trên địa bàn TP Hồ Chí Minh              49

4.1. Những mặt tích cực               49

4.2. Những mặt hạn chế và nguyên nhân              50

III. Đánh giá về vai trò của các KCN đối với phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn TP Hồ Chí Minh giai đoạn 1996 - 2003.              52

1. Những đóng góp tích cực              52

1.1. Góp phần thúc đẩy tăng trưởng ngành công nghiệp và tăng trưởng kinh tế chung của TP              52

1.2. Hỗ trợ chuyển đổi cơ cấu              53

1.3. Tăng nguồn thu ngoại tệ, góp phần cải thiện cán cân ngoại thương              55

1.4. Góp phần đổi mới công nghệ              55

1.5. Tạo việc làm cho người lao động, góp phần xoá đói giảm nghèo và phát triển nguồn nhân lực              56

1.6. Góp phần đổi mới cơ chế quản lý và cải thiện môi trường đầu tư              57

2. Những tác động tiêu cực              58

2.1. Ô nhiễm môi trường tại các địa phương có KCN              59

2.2. Diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp              60

2.3. Những bất cập (về mặt xã hội) do sù di chuyển lao động vào các KCN              60

Chương III:              62

I. Thuận lợi và khó khăn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội nói chung và các KCN nói riêng trên địa bàn TP Hồ Chí Minh đến năm 2010              63

1. Những thuận lợi đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của TP nói chung và các KCN nói riêng              63

2. Những trở ngại đối với quá trình phát triển.              64

II. Quan điểm và phương hướng phát triển các khu công nghiệp trên địa bàn TP Hồ Chí Minh đến năm 2010              66

1. Quan điểm phát triển các khu công nghiệp trên địa bàn TP Hồ Chí Minh đến năm 2010              66

2. Phương hướng phát triển các khu công nghiệp trên địa bàn TPHồ Chí Minh đến năm 2010              68

2.1. Định hướng phát triển kinh tế - xã hội của TP Hồ Chí Minh đến năm 2010              68

2.2. Phương hướng phát triển các khu công nghiệp trên địa bàn TP Hồ Chí Minh đến năm 2010              70

III. Mét sè giải pháp phát triển các khu công nghiệp trên địa bàn TP Hồ Chí Minh đến năm 2010              74

1. Nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác quy hoạch và điều hành thực hiện quy hoạch các KCN              75

1.1. Quy hoạch KCN phải mang tính toàn diện.              75

1.2. Phối hợp, phân công với các địa phương khác trong xây dựng quy hoạch vàxây dựng phát triển KCN của vùng kinh tế trọng điểm.              75

1.3. Nâng cao vai trò và hiệu lực quản lý nhà nước trong xây dựng và triển khai quy hoạch              76

2. Tiếp tục hoàn thiện chính sách và cơ chế nhằm tạo động lực cho KCN              78

2.1. Nhà nước cần sửa đổi và bổ sung mét số chính sách              78

2.2. Điều chỉnh mét số chính sách cụ thể ở địa phương              79

2.3. Tiếp tục hoàn thiện cơ chế quản lý KCN              82

3. Tăng cường năng lực và hiệu quả hoạt động ở các KCN              83

4. Mét sè kiến nghị              85

Kết luận              86

Danh mục tài liệu tham khảo              87

Trần Thị Quỳnh Trang - KH 42B