Lí luận chủ nghĩa Mác - Lênin đã chỉ rõ vai trò, sức mạnh của quần chúng nhân dân là người sáng tạo nên lịch sử - động lực của các cuộc cách mạng, tuy nhiên sức mạnh của quần chúng chỉ có thể phất huy đầy đủ, đúng đắn khi có sự lãnh đạo của một Đảng cách mạng chân chính. Chính trên ý nghĩa đó áp dụng vào thực tế cách mạng Việt Nam: muốn làm cách mạng thì "trước hết phải có Đảng cách mệnh, để trong thì vận động và tổ chức dân chúng, ngoài thì liên lạc với dân tộc bị áp bức và giai cấp vô sản mọi nơi. Đảng có vững cách mệnh mới thành công, cũng như người cầm lái có vững thuyền mới chạy"

Luận điểm nêu trên của Hồ Chí Minh chỉ ra rằng:

Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, nhưng đó không phải là tổng số quần chúng gộp lại một cách cơ học mà là khối đại đoàn kết toàn dân được giáo dục được giác ngộ, có tổ chức được dẫn dắt bởi đường lối đúng đắn của một chính Đảng vô sản.

Đảng cộng sản có trách nhiệm như "người cầm lái", người dẫn đường: Đảng có trách nhiệm hoạch định đường lối đúng đắn và đưa đường lối đó vào quần chúng để giác ngộ, tập hợp, tổ chức nhân dân đứng lên đấu tranh thực hiện giải phóng dân tộc và xây dựng xã hội mới.