Một mình một ngựa Nhà văn Ma Văn Kháng từng làm thầy giáo nhiều năm ở Lào Cai. Sau lại có thời gian ngắn ông được điều sang làm thư ký cho bí thư tỉnh ủy Lào Cai. Hai chi tiết thuộc về tiểu sử tác giả này đã được ông gắn vào tiểu sử nhân vật Toàn, nhân vật chính trong cuốn tiểu thuyết mới nhất của ông Một mình một ngựa (Nhà xuất bản Phụ Nữ). Bởi thế, về mặt nào đó đây là cuốn tiểu thuyết ít nhiều mang tính tự truyện. Nó là ánh hồi quang của quá khứ trong hiện tại. Quá khứ ấy là những năm tháng kháng chiến chống Mỹ, thu hẹp lại trong không gian của một tỉnh miền núi phía Bắc. Hẹp nữa, nó là văn phòng tỉnh ủy với ông bí thư, các ông thường vụ, các ông trợ lý của các ông thường vụ, rồi những nhân viên...